میخواهیم در دل یکی از میدانهای قدیمی و پر حکایت، یکی از معروفترین جاهای دیدنی تبریز، حوالی میدان ساعت، سری به اولین سفره خانه تبریز بزنیم که روزگاری مردم از آن ترتمیز، سرخ و سفیداب زده و حمام رفته، بیرون میآمدند. به سفره خانه سنتی تبریز خوش آمدید. اینجا حمام قدیمی نوبر است.
تاریخچه حمام نوبر تبریز
حدود 140 سال پیش در نزدیکی دروازه تبریز، در دوره قاجار، معمار معروفی به نام بالا کاظم که از اهالی بالاغاج بود، حمامی به نام حمام وزیر ساخت. بعدها این حمام، به واسطه تخریب دروازه تبریز و گسترش شهر، به مرکز شهر آمد و تبدیل به حمام نوبر شد. در سال 1378، حمام، به ثبت آثار ملی درآمد و بدون دخل و تصرف در معماری آن، بعد از بازسازی حمام، به عنوان اولین سفره خانه سنتی تبریز شناخته میشود. جالب اینجاست که از بین تمام حمامهایی که از دوره ایلخانان در نزدیکی دروازههای شهر تبریز ساخته شد، همه در اثر زلزله تخریب شده است. این بنا از قاجار همچنان چهار ستون خود را سالم نگه داشته است.
معماری و نمای داخلی حمام نوبر
در معماری این حمام، ستونهای سنگی بزرگی به کار رفته است که توجه هر گردشگری را به خود جلب میکند. وارد حمام میشوید یک حوض هشت ضلعی آبی در وسط حمام، به زیبایی در زیر لوستر بزرگ بنا، خودنمایی میکند. معماری حمام دو بخش اصلی را در خود جای داده است: سربینه و گرمخانه.
در بخش سربینه که زمانی رختکن حمام بود، حوض هشت ضلعی قرار گرفته که با طاق بندی زیبایی که روی هشت ستون ستون سوار شده، با سکوهای مرمری و معماری مقرنس کاری شده روی ستونها تزئین شده است. گرمخانه هم با قاعده مربعی سالن اصلی حمام را تشکیل داده است که از طاقهای گنبدی بزرگ با 4 پایه سنگی در مرکز، شکل گرفته است. ارتباط سربینه و گرمخانه هم با یک قاعده مستطیلی شکل، اتصال پیدا میکند. در واقع اشکال هندسی در این حمام، ویژگی معماری بالاکاظم را نشان میدهد.
امکانات موجود در این مجموعه
از دو مسیر در دو سمت سربینه میتوانید وارد این سفره خانه جذاب شوید. ورودی اصلی با یک دالان بزرگ شما را به یک مغازه و در نهایت سربینه حمام میرساند.
ورودی دیگر، با پلههای کم ارتفاع علاوه بر حمام، به مغازه و قهوه خانه نیز راه دارد. تمام کارکنان سفرهخانه لباس یکدست پوشیدند. با آهنگ آذری گوشنواز که در مجموعه پخش کردند، حسابی غذا بهتان میچسبد. گرمخانه حمام، امروز تبدیل به کافی شاپ و قهوه خانه شده است که میتوانید بعد از صرف غذا در سربینه حمام، از گرمخانه هم دیدن کرده و لذت یک نوشیدنی خاطرهانگیز را در اینجا تجربه کنید.
آدرس و مسیر دسترسی به حمام نوبر تبریز
این نگین تاریخی با مساحت حدود 700 متر مربع، در حوالی میدان ساعت، نبش خیابان تربیت قرار گرفته است. از ساعت 12 ظهر تا 12 شب میتوانید از این مکان دلنشین، دیدن کنید.
جاهای دیدنی اطراف حمام نوبر تبریز
بعد از اینکه دلی از عزا درآورده و خودتان را به یک غذای خوشمزه در این سفره خانه سنتی دعوت کردید، طی پیاده روی بعد از ناهار، میتوانید به سه راه طالقانی رفته و از ارگ تبریز دیدن کنید. اگر قصد خرید داشتید، مرکز اصلی خرید در میدان ساعت تبریز را از دست ندهید. برای بازدید عصر هم پیشنهاد ویژه بازدید از منزل استاد شهریار، خانه حیدرزاده و بناهای تاریخی را از دست ندهید که در نزدیکی عمارت شهرداری قرار گرفته است.
تبریز سرشار از بناهای تاریخی و نزدیک به هم است که به سفرتان روح و جان تازهای میبخشد. با بازدید از این حمام هم خاطره یک ناهار خوشمزه را در سفره خانه سنتی تبریز، خاطراتتان را تکمیل میکند و هم از یکی از بناهای تاریخی تبریز دیدن میکنید.