نسبت به خانههای قدیمی چه حس و حالی دارید؟ همان خانههایی که برای ورود به آنجا بایستی از یک دالان نسبتا تنگ بگذرید تا به حیاط اصلی برسید. خانهای که از درب ورودیاش گرفته تا درز دیوارهایش، حکایتی قدیمی برای گفتن دارد و آجرهایش بهار و تابستانهای زیادی را به خود دیده است. از همان دست خانههای قدیمی مادربزرگ که روزگاری برو و بیایی در آن به پا بود و حوض وسط حیاط، برای انداختن سیب و پرتقالهای رنگی، همیشه پرآب و تمیز بود.
میخواهیم به یکی از همین خانهها سر بزنیم. برایتان جالب است اگر بدانید یکی از این خانهها در شهر مشهد است. جاذبه گردشگری مشهد، اغلب به علت وجود حرم امام رضا (ع) و چند منظره طبیعی که در طرقبه یا شاندیز میبینید، با آرامگاههای بزرگانی چون فردوسی و عطار معروف شده است. اما دو خانه تاریخی دارد که دیدن آن، در سفرتان به مشهد خالی از لطف نیست. همراه رهی نو، به در این خانه تاریخی میکوبیم و وارد آن میشویم.
معماری خانه توکلی
ساختمانی دو طبقه پیش رویتان قرار دارد که در ورودی آن یک درگاه گنبدی شکل با قاب فیروزهای دایرهای رنگ قرار گرفته و روی آن آیه انا فتحنا.. نوشته شده است. قاب مستطیلی دیگری در زیر این قاب، دقیقا بالای درگاه در، قرار گرفته که سوره وان یکاد روی آن هک شده است. با یک پله وارد دالان میشویم. معماری خانه کاملا برگرفته از معماری زمان قاجار است. در همان ابتدا یک حوض جمعوجور در وسط حیاط و درختان کهنسالی به چشم می خورد که در باغچههای اطراف حوض توجهتان را جلب میکند.
دو طبقه پیش رویتان است که با 7 در چوبی و پنجرههای شیشهای به صورت متقارن بالا و پایین یکدیگر قرار گرفتند. دو گوشه حیاط به یک ایوان ستون داری منتهی میشود که با چند پله شما را به طبقه بالا هدایت میکند. ستونها و گچ بریهای دور آن، هنر معماری دوران قاجار را به تصویر کشیده است. جالب است بدانید اسکلت اصلی بنا از جنس چوب است و این را میتوانید در حد فاصل اتاقها که از هم جدا شدند، ببینید. پنجرههای چوبی که به آن ارسی میگویند، خانه را زیباتر کرده است. میتوانید در مقابل این عمارت جمع و جور عکسهای زیبا بیندازید. جالب است بدانید در خانهای پا گذاشتید که عمر آن به بیش از دو قرن نیز میرسد.
شایعات در مورد خانه توکلی مشهد
اگر از مشهدیهای اصیل این منطقه بپرسید خانه اجنه کجاست، قطعا شما را به سمت خانه توکلی هدایت میکنند. البته این قضیه صرفا یکی از شایعاتی است که به علت متروکه ماندن خانه، به آن نسبت دادند و هنوز خیلی از مشهدیها هم از وجود چنین خانهای بی خبرند. اتاقهای تو در توی این عمارت کوچک با نور کمی که در هر اتاق دارد، نیز به این شایعه دامن زده است. متروکه ماندن خانه به حدی بود که حتی نامگذاری خانه اجنه هم نتوانست معتادان و کارتن خوابها را از ورود به این خانه، منصرف کند.
فراموش نکنید که اگر قصد سفر به مشهد را دارید، به راحتی میتوانید در بهترین هتل های مشهداز جمله هتل درویشی مشهد اقامت داشته باشید.
خانه توکلی مشهد کجاست؟
خانه توکلی در 550 متری حرم است. برای رسیدن به این بنا به سمت حرم حرکت کنید در خیابان نواب صفوی، نواب صفوی 7 این خانه را میبینید که در موازات بازار مسگرهای مشهد قرار گرفته است. میتوانید بعد از زیارت حرم، از درب نواب حرم خارج شوید و راستای خیابان نواب صفوی را بگیرید تا به نواب 7 برسید. این خانه در سال 1389 به ثبت آثار ملی درآمد و در حال حاضر به عنوان موزه مکتب خانه نیز شناخته میشود.
با وجود ساختار کوچک و جمع و جور خانه، معماری که در آن به کار رفته است، قطعا جذابیت یک خانه قاجار را نشان میدهد. مجسمههای مومی در این مکان استفاده شده است، خاطرات مادربزرگ و پدربزرگها را برایمان زنده میکند. مجسمههایی که مشغول تحصیل در مکتب خانه هستند. حتی ابزار تنبیه و فلک کردن نیز در اینجا تصویرسازی شده که جذابیت خودش را دارد. ورودتان به خانه رایگان است و هزینهای نمیپردازید. برای بازدید از خانه توکلی هر روز از ساعت 8 صبح تا 3 بعد از ظهر میتوانید از این خانه دیدن کنید.
مشهد از آن دست شهرهایی است که کمتر کسی با خانههای تاریخیاش آشنایی دارد. اگر اهل سفر و ماجراجویی در مکانهایی هستید که افراد کمی از وجود آن باخبر هستند، خانه اردکانی را از دست ندهید.