بنای ایسپیه مزگت باقی‌مانده یک آتشکده قدیمی و بزرگ در دیناچال تالش است. تمامی نشانه‌های معماری و کاربردی آن عملکرد مذهبی این بنا را تأیید می‌کند. این بنا در دوران پس از اسلام احتمالاً بعد از قرن سوم هجری به مسجد تبدیل شد و ظاهراً تا مدت‌های مدید مورد استفاده قرار می‌گرفته است. گذشته از اهمیت تاریخی و معماری بنا اینکه در اطراف آن باید شهری بزرگ وجود داشته باشد. بازسازی این بنا و تعریف حریم حفاظتی و برنامه عملیاتی می‌تواند هویت آن را روشن‌تر ساخته و مجدداً زندگی را به این محل بازگرداند. بنای تاریخی اسپیه مزگت ایسپیه مزگت از دو کلمه «ایسپی» در زبان تالشی به معنای سفید و «مزگت» در زبان اوستا به معنای مسجد تشکیل شده است. ایسپیه مزگت در دهکده کیش خاله در شمال آبادی دیناچال از آبادی‌های جنوب اسالم در فاصله حدود 22 کیلومتری جنوب شهر تالش واقع شده است. بنای مذکور در کرانه شمالی دیناچال رود و در یک و نیم کیلومتری شرق جاده تالش – انزلی واقع شده است. این بنا را می‌توان یکی از شگفت‌انگیزترین بناهای تاریخی گیلان دانست.
