خانه زینت الملوک قوامی شیراز

ادب، شعر، تاریخ، فرهنگ، هنر و عطر بهار نارنج از گوشه و کنار خانه زینب الملوک قوامی به مشام می‌رسد و گردشگران را به سمت خود فرا می‌خواند. به هر جای این خانه که بنگرید، آثار تاریخی و زیبایی‌های دیدنی به چشم می‌خورد. این خانه عطر و بوی تاریخ می‌دهد و بهتر است در سفر به شیراز حتما سری به این خانه بزنید و ساعتی روی معماری آن تامل کنید.

آشنایی با خانه زینت الملوک قوامی شیراز

خانه زینت الملوک قوامی شیراز بنایی ماندگار از دوره قاجار و از زیباترین جاهای دیدنی شیراز است که معماری بسیار زیبا و بی‌نظیر دارد. به سمت غربی نارنجستان که بنگرید، بنایی بسیار زیبا و با شکوه را مشاهده خواهید کرد که قدمت زیادی دارد و از دور با چشم اندازی زیبا خودنمایی می‌کند و ناخوداگاه فرد را به سوی خود می‌کشاند تا از سرگذشت تاریخی و زیبایی‌های آن مطلع شود.

خانه زینت الملوک قوامی ساختمانی است که محل زندگی خانوم خانه یعنی زینت الملوک قوامی بوده و مدت‌ها در آن اقامت داشته است. خاندان قوام الملک خانواده‌ای از نسل حاج ابراهیم کلانتر بوده‌اند که در گذشته‌ برای دورانی در فارسی زندگی می‌کرده‌اند و والی این مکان بوده‌اند. زینت الملوک زنی بسیار با ایمان بوده و در زمان سوگواری و مراسم مذهبی در خانه خود مجلس عزاداری برپا می‌کرده است. همچنین در قسمتی از حیاط خانه مشاهده می‌شود که برای کمک به نیازمندان آجرکاری کرده و امور خیریه را در آن انجام می‌داده است.

خانه زینت الملوک شیراز کجاست؟

این بنای تاریخی که به خانه زینت الملوک قوامی معروف است در خیابان لطفعلی خان زند قرار دارد. خانه زینت الملوک قوامی در ضلع غربی باغ نارنجستان قوام واقع شده و عمارتی بسیار زیبا است. البته بهتر است بدانید که این خانه در فاصله یک کوچه از خانه قوام واقع شده و از طریق یک زیر زمین که به آن راه دارد، می‌توان به آن رفت و آمد کرد.

مسیرهای دسترسی به خانه زینت الملوک شیراز

مسیر دسترسی به این خانه بسیار آسان و راحت است. در هر جای شهر شیراز که قرار دارید، از راننده بخواهید که شما را به خیابان لطفعلی خان زند برساند. بعد از این خیابان به سمت جنوب بروید. این مسیر را ادامه دهید تا اینکه به محله گود عریان برسید. در این محله خانه زینت الملوک قوامی و البته نارنجستان را مشاهده خواهید کرد و سیری در تاریخ خواهید داشت.

تاریخچه خانه زینت الملوک قوامی

همانطور که گفته شد خانه زینت الملوک قوامی از خانه‌های تاریخی شیراز و متعلق به دوران قاجار است. این بنای بسیار باشکوه در سال 1290 هجری قمری ساخت آن آغاز شد که علی محمد خان قوام الملک دوم احداث آن را آغاز کرد. ساخت این خانه در سال 1302 هجری قمری توسط محمدرضا خان قوام الملک سوم به اتمام رسید و محل زندگی خانواده قوام شد. این خانه طراحی بسیار زیبایی دارد که بیشتر اتاق‌های آن چوبی بوده و با نقاشی‌های بسیار زیبایی مزین شده است. این نقاشی‌ها تصاویری از حیوانات، پرندگان، گل‌ها و بوته‌های هستند که مکان را به زیبایی آراسته‌اند.

خانه زینت الملوک قوامی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

معماری خانه زینت الملوک

خانه زینت الملوک قوامی معماری بسیار زیبا و باشکوهی دارد که باید گفت نقش واقعی از تاریخ و هنر قاجار هستند. کاشی کاری‌های هفت رنگ این بنا، حجاری‌ها، آینه کاری‌ها و ... زیبایی این خانه را جذاب‌تر کرده‌اند.

اولین چیزی که در زمان ورود به خانه زینت الملوک قوامی توجه شما را به خود جلب می‌کند، درب معرق کاری شده آن است. در قسمت ورودی خانه نیز حجاری‌هایی را مشاهده خواهید کرد که بسیار زیبا هستند. به هر گوشه این بنا که بنگرید مخصوصا بر روی در، دیوارها و سقف‌های این خانه حکاکی‌، نقوش و تزئینات زیبایی را خواهید دید که زیبایی خیره کننده‌ای دارند.

بعد از گذشت از یک هشتی که محلی برای تهیه بلیط برای ورود به خانه دارد، به یک راهرو خواهید رسید که شما راهی حیاط این خانه مجلل می‌کند. کل بنا در مقابل شما ظاهر شده و سبک معماری واقعی قاجار را در اینجا خواهید دید. در این حیاط در کنار ازاره‌های سنگی حجاری شده، دو حوض بزرگ و کوچک قرار دارد. این حوض‌ها جلوه خاصی به حیاط داده‌اند و زیبایی حیاط را چند برابر کرده‌اند. بهتر است در کنار این حوض‌های زیبا مدتی بشینید و کل بنا را برانداز کنید و کمی از سکوت و زیبایی بنا لذت ببرید.

حالا که از این زاویه متوجه پیشانی بنا شدید به کاشی کاری‌های هفت رنگ جذاب توجه کنید. بر روی این کاشی‌ها تصاویری از دو فرشته قرار دارد که در کنار خورشید و دو شمشیر و آیات قرآنی واقع شده و زیبایی آن را چند برابر کرده‌اند.

در حیاط این خانه دو باغچه در روبه‌روی هم مشاهده خواهید کرد که پر از گل بوده که عطر آنها فضای حیاط را پر کرده است. عمارت اصلی در ته حیاط قرار دارد و در مقابل یک ایوان است. بیشتر اتاق‌های این خانه در طبقه بالا قرار دارند که در دور تا دور خانه چشم انداز زیبایی را ایجاد کرده‌اند. به طور کل 20 اتاق در این خانه وجود دارد که دارای گچ‌بری، آینه‌کاری و نقاشی‌های زیبایی هستند. البته جالب است بدانید که سقف این اتاق‌ها چوبی بوده و با تصاویری از گل، بوته و حیوانات و پرندگان هنر واقعی قاجار را نشان می‌دهند. بیشتر این اتاق‌ها با هم ارتباط دارند و از یک اتاق به راحتی می‌توان به دیگری رفت.

شگفتی دیگری را بر روی پنجره‌های ارسی می‌بینید که شیشه‌های رنگی دارند و نور آفتاب بر روی آنها تابیده و انعکاسی از نور را بر روی در و دیوارها مشاهده می‌شود.

بخش‌های مختلف خانه زینت الملوک شیراز

این خانه دارای اتاق‌ها، حیاط و بخش‌های زیادی است. همانطور که گفته شد اتاق‌ها در دور تا دور خانه قرار دارند و بیشتر آنها به هم مرتبط هستند. نقاشی‌های موجود در این اتاق‌ها هنر واقعی ایرانی را نشان می‌دهند. در قسمت غربی این بنا شاه نشین را مشاهده می‌کنید که با آینه‌کاری و گچ‌بری مزین شده است. در قسمت دیگری از این خانه تالار اصلی را خواهید دید که بهترین و زیباترین بخش این خانه است. بر روی دیوارهای این تالار آینه‌کاری شده و نقاشی‌های زیادی بر روی آن قرار دارند.

زیر زمین این بنا نیز سرتاسری بوده و آجرکاری‌های زیبایی دارد. در حال حاضر این زیرزمین نگارخانه‌ای است که شخصیت‌های مهم به صورت مجسمه در آن قرار گرفته‌اند.

دیدنی های اطراف خانه زینت الملوک شیراز

یکی از دیدنی‌های جذاب و دیدنی این خانه موزه مشاهیر موجود در آن است. برای رفتن به این موزه باید مستقیما به زیر زمین این خانه بروید. این موزه دوره‌های مختلف را برای ما نشان می‌دهد و مجسمه‌های افراد زیادی را در آن مشاهده می‌شود. تندیس‌هایی از سعدی شیرازی، محمد نمازی، قطب الدین شیرازی، باربد موسیقی دان، قاآنی، باباکوهی، صورتگر شیرازی، ملاصدرای شیرازی، وصال و ... در این موزه قرار دارند که شهر و هنر را به بازدید کننده بازگو می‌کنند.

شاپور اول ساسانی در گوشه‌ای از این موزه قرار دارد و با لباس‌های درباری و کلاه قرمز رنگ بر روی سرش گوشه‌ای از تاریخ را به ما نشان می‌دهد. کریم خان زند را نیز در گوشه دیگری خواهید دید که لباس کرم رنگ بر تن کرده و به تمام افرادی که به این مکان می‌آیند زول زده است. در قسمت دیگر منصور حلاج پایین دار را می‌بینید که منتظر اجرای حکم اعدام خود است.

در پایان این موزه می‌توانید تندیسی از شهید عباس دوران را مشاهده کنید. بهتر است توجه کنید که عکاسی از داخل این زیرزمین و عکس گرفتن از مجسمه‌ها به مرور زمان به آنها آسیب زیادی زده و پیکر آنها را از بین می‌برد. در گذشته عکاسی مجاز و امروزه ممنوع است.

در حیاط خانه زینت الملوک قوامی عکاس خانه‌ای قرار دارد که علاقمندان می‌توانند سری به این مکان بزنند و لباس‌های قجری بپوشند و عکس بیندازند. در آن سوی ایوان جنوبی خانه کافه‌ای قرار دارد که می‌توان به آن رفت و بر روی تخت‌های چوبی آن نشست. در میان آینه‌کاری‌های این بنا بشینید و با صرف بهترین نوشیدنی این کافه از بنای رو به روی خود لذت ببرید.

باغ نارنجستان قوام و مسجد نصیرالملک نیز در همین نزدیکی قرار دارد و می‌توان از آنها نیز بازدید کرد.
 

ساعت بازدید از خانه زینت الملوک قوامی شیرازی

افرادی که دوست دارند از خانه زینت الملوک قوامی بازدید کنند می‌توانند در تمامی روزهای هفته در بین ساعت 7 صبح تا 7 بعدظهر سری به این خانه بزنند و مدت زمانی در بین شگفتی‌های تاریخ قدم بزنند. با رفتن به این خانه می‌توان با یک تیر چند نشان زد و نه تنها از خانه بازدید کرد، بلکه به موزه رفت و بعد سری هم به کافه برای صرف نوشیدنی‌های شیرازی زد.

البته لازم به ذکر است که بدانید بهترین زمان برای رفتن به این خانه فصل بهار بوده تا از باغ نارنجستان نیز دیدن کرد. اما در هر زمانی که به شیراز رفتید بازدید از این خانه را از دست ندهید و آن را از نزدیک ببینید.