اطلاعات مفید برای بازدید از مسجد نصیر الملک
شیراز است و یک دنیای دیدنی و حس کردنی. هر گوشه از این شهر با مکانهایی که به شعر، گل و عرفان گرهخوردهاند، روح بازدیدکنندگان را تازه میکنند. در این مطلب، از مسجدی در شیراز میگوییم که هم با گل عجین شده است و هم شعر، به همین دلیل این مکان به یکی از زیباترین جاهای دیدنی شیراز بدل شده است. این مکان ترکیبی است از رنگ و نور. مسجد نصیرالملک شیراز که هر چه را خوبان همه دارند، یکجا دارد. این مسجد از نظر رنگآمیزی فقط با مسجد آبی استانبول و مسجدالاقصی برابری میکند. بنایی است خاص و منحصربهفرد با کاشیکاریهای زیبا. هم نقشهای روی کاشیها دیدنی است و هم شکلها و حجمهایی که کاشیها کنار هم میسازند.
یک صبح رویایی و رنگی در مسجد نصیر الملک
اگر به شیراز سفر کردید، یک روز صبح را برای سرزدن به مسجد نصیرالملک خالی بگذارید. حدود ساعت ده صبح که نور خورشید همه جا را حسابی روشن و گرم میکند، برای مسجد نصیرالملک استثنا قائل میشود و نور با همراهی شیشههای رنگی و کاشیکاریهای خاص، ترکیبی زیبا و به یاد ماندنی را به وجود میآورد. در محله گود عربان وقتی وارد کوچه نصیرالملک میشوید ابتدا به در چوبی مسجد با سردر کاشی کاری زیبای آن میرسید. کاشیکاری سردر با نقشهایی از گل سرخ و زنبق، نشانه و سمبلی از شیراز را در خود دارد.
هنگامی که در باز میشود، از هشتی با پیچ نود درجه وارد دالانی میشویم که نقوش آن به نوعی مقدمه ورود به مسجد و لذت بردن از آن همه هنر و زیبایی است. در دیوارههای دالان نقوش زیبایی روی کاشیهای رنگی حکاکی شدهاست. حدود بیست متر در دالان پیش میروید. پس از عبور از دالان، به یک حیاط چهارگوش میرسید با حوضی در وسط آن که دورتارش با گلدانهای زیبای شمعدانی احاطه شدهاست.
شبستانها با درهایی از رنگی در مسجد نصیر الملک
این مسجد دو شبستان دارد. شبستان غربی یا تابستانه و شبستان شرقی یا زمستانه. شبستان غربی مسجد زیباتر است. هفت در چوبی دارد با شیشههای رنگی و دوازده ستون به نیت دوازده امام. وقتی آفتاب به درهای شیشهای میتابد، فرشی از نور و رنگ کف مسجد پهن میشود که روح را نوازش میکند و به آن گرما میبخشد. شبستان شرقی مسجد طوری ساخته شدهاست که نور مستقیم آفتاب به آن نمیتابد و مناسب روزهای گرم تابستان است. داخل دالان شمالی، سنگنوشتهای وجود دارد که این شعر زیبا از سعدی روی آن نقش بسته است:
غرض نقشی است کز ما باز ماند که هستی را نمیبینم بقایی
مگر صاحبدلی روزی به رحمت کند در حق استادان دعایی
در پشت این شبستان دری است که به یک چاه باز میشود و به آن، گاوچاه میگویند همچنین در این قسمت یک دالان هم وجود دارد که برای عبور و مرور حیوانات بارکش بودهاست.
صورتی؛ پادشاه رنگهای نصیرالملک
کاشیکاریهای نصیرالملک حیرتانگیز هستند. طرحهای زیبا و خاص با رنگهای مختلف و متناسب. همه رنگها در ساخت این کاشیها به کاررفتهاند ولی رنگ صورتی و آبی بیشتر استفاده شدهاند و جور دیگری جلوه میکنند و بسیار چشمنواز هستند. دالان مسجد، فضای داخلی آن، طاقهای بلند و زیبایش، همه و همه هنر دستان استاد محمد رحیم و محمدجعفر، است. همچنین ساخت مسجد به عهده محمدحسن معمار، از معماران بهنام شیراز در آن زمان بودهاست.
طاقی از مروارید قرآن
در ضلع شمالی مسجد یک طاق بلند و زیبا قرارگرفتهاست. در دوطرف آن نیز دو طاق کوچکتر قرار دارند که همه آنها با کاشیهای هفت رنگ پوشیده شدهاند و یکسره رویشان آیات قرآنی نوشته شدهاست. این طاق به طاق مروارید معروف است. در ضلع شمالی هم یک طاق قرار دارد که به بلندی طاق مروارید نیست ولی به همان اندازه زیبا است و با دو گلدستهای که روی آن قرار دارد، آیات قرآنی را با جلوه هرچه بیشتر به نمایش میگذارد.
ایوانهایی با سقف کاسهای
در قسمت شمالی و جنوبی مسجد دو ایوان دیده میشود. این ایوانها با هم قرینه نیستند. سقف ایوان شمالی طرح جالبی دارد. زمانی که به سقف آن نگاه میکنید گویی پنج کاسه کاشیکاری از سقف به سمت پایین بیرون زدهاند. سه کاسه در مرکز و کنار هم و دو کاسه دیگر در بالا و پایین آنها.
مسجد نصیرالملک در شب
در بالا گفتیم زیبایی مسجد نصیرالملک در روز، بهخصوص قبل از ظهر، خیرهکننده است ولی آن همه شیشههای رنگی و زیبا در شب هم جلوه دارند و دیدنی هستند. شب که چراغهای داخل مسجد و گلدستهها روشن میشوند، نورهای رنگی تمام حیاط و حوض را میپوشانند و دیوارهای مسجد به فرشی از رنگ تبدیل میشوند.
توریستهای خارجی در مورد مسجد نصیرالملک چه میگویند
گردشگران خارجی مسجد نصیرالملک را به سرزمین عجایب تعبیر کردهاند؛ سرزمینی که وقتی وارد آن میشوند انگار مسخ و جادو شدهاند و دوست دارند ساعتها بمانند و تماشا کنند. تعدادی از آنها که به کشورهایی مثل ترکیه، تونس، مالزی و... هم سفر کردهاند، گفتهاند که این مسجد نسبت به مساجدی که در کشورهای دیگر دیدهاند، زیباتر است و معماری خاص و منحصربهفردی دارد. یکی از موارد دیگری که برای توریستهای خارجی جالب بوده است، نقشهای گل، شکوفه و... روی کاشیهای مسجد نصیرالملک است. به گفته گردشگران خارجی، در بیشتر مساجد کشورهای دیگر، فقط کلمههای عربی روی کاشیها دیده میشود ولی در مسجد نصیرالملک، طرحها زیباتر و متنوعتر هستند.
توریستهای خارجی در نظراتشان از رنگآمیزی ایرانی مسجد نیز تعریف کردهاند و در مورد هیجان عکاسی در فضای مسجد اتفاق نظر داشتهاند.
نصیرالملک؛ حاکم خیرخواه شیراز
زمانی که به مسجد نصیرالملک میروید و محو آن همه زیبایی و شکوه میشوید حتما این سوال برایتان پیش میآید که اسم این مسجد از کجا آمده و نصیرالملک چه کسی بودهاست؟
در زمان قاجار شخصی به نام نصیرالملک که بسیار مردم دوست و خیرخواه بود در شیراز حکومت میکرد. از آنجایی که او بسیار به فرهنگ و هنر علاقه داشت، دستور ساخت مجموعهای شامل خانه، انبار، حمام و مسجد را داد که این مجموعه در آن زمان به بهترین شکل و با نهایت سلیقه ساختهشد. متاسفانه به جز مسجد، بقیه ساختمانها تخریب شدند و یا از بین رفتند. پس از فوت نصیرالملک نیز هنوز درآمد حاصل از اموالش صرف امور خیریه میشود.دیگر جاهای دیدنی شیراز را بهمراه عکس و آدرس در سایت رزواسیون آنلاین هتل رهی نو ببینید.
حرف آخر
نمیتوان از شیراز حرف زد ولی از مسجد نصیرالملک چیزی نگفت. این مسجد صورتی با کاشیکاریهای دیدنی، معماری خاص و شیشههای رنگی که دارد، میتواند ساعتها بازدیدکنندگان مشتاق را مبهوت زیباییهایش کند. همه کسانی که از این مسجد دیدن کردهاند در نظراتشان گفتهاند که دل کندن از این مسجد کار سختی است و بازدید از این مسجد زیبا طعم شیرینی دارد که تا ابد زیر زبان انسان میماند. در سفر به شیراز سری به این مسجد رویایی بزنید و از ترکیب شیشههای رنگی و کاشیکاریهای زیبایش لذت ببرید.