رود مند با طول 725 کیلومتر مهم‌ترین و پرآب‌ترین رودخانه استان بوشهر است و از ارتفاعات شمال شرقی کازرون (کوه انار) و ارتفاعات شمال غربی شیراز سرچشمه می‌گیرد. قسمت علیای این رود «قره آغاج» نامیده می‌شود که از پیوستن رودهای شور خورموج، سنا، فیروزآباد، دشت پلنگ و باغان به آن، رودخانه مند شکل می‌گیرد. رود مند منطقه دشتی و قسمتی از شهرستان جم را آبیاری نموده و در نهایت در جنوب بندر کنگان وارد خلیج فارس می‌شود.
آبرفت‌های غنی رود مند که در فصل زمستان با طغیان این رودخانه از کوهستان‌های بالادست به همراه می‌آید، در شهرستان دشتی هنگامی که شیب زمین به حداقل می‌رسد ته‌نشین شده و در فصل تابستان با وزش بادهای گرم و خشک به صورت شن‌های روان و ذرات ریز گرد و خاک معلق در هوا به سمت سواحل شرقی در حاشیه امتداد رشته کوه زاگرس، کوه‌های بالادست روستاهای بادوله تا بنیادو، سرزمینی بسیار حاصلخیز ایجاد می‌کند که در طی سال‌های اخیر با رواج کشت گوجه فرنگی اهمیت و اعتبار اقتصادی و کشاورزی خود را نمایان ساخته است. در حقیقت این آبرفت‌های رود مند است که در فصل تابستان همراه با وزش بادهای گرمی که از جنوب غرب به شمال شرق می‌وزند و در منطقه به «تشباد شمال» معروفند، باعث حاصلخیزی سرزمین‌های ساحل شرقی مند می‌باشند و این مطلب به وضوح در اراضی کشاورزی روستاهای بادوله تا بنیادو در شهرستان دیر و در روستاهای حد فاصل کناری تا بردخون قابل مشاهده و رهگیری است.
در حاشیه نزدیک سواحل دو سوی این رودخانه رویش درختچه‌های گز، باعث به وجود آمدن جنگلی سرسبز و زیبا شده که در نوع خود و در استان‌های حاشیه خلیج فارس کم‌نظیر و شاید حتی بی‌نظیر است. این جنگل زیبا علاوه بر درختچه‌های گز، انواع درختچه‌های بومی دیگر را نیز در خود دارد که در فصل طغیان رودخانه مند با رویش گل‌ها و بوته‌های دارویی، تصاویر زیبایی را خلق می‌نماید. آنچه در این جنگل زیبا که در پهنه‌ای چندین کیلومتری به موازات رودخانه مند تا خلیج فارس امتداد می‌یابد و شایسته توجه و اعتنای بیشتری می‌باشد، زنجیره‌ای از جانوران و گونه‌های منحصر به فرد از گیاهان دارویی و بومی منطقه است که در سال‌های اخیر با ویرانی روستاهای حاشیه رود مند با دخالت کمتر انسان و دام، اکوسیستمی زیبا و منحصر به فرد را نوید می‌دهد. همچنین تفاوت غلظت نمک در رود مند در نقاط مختلف، سبب حیات آبزیان گوناگونی در این رودخانه شده است که برخی گونه‌های مختلف ماهیان آن حتی در نوع خود منحصر به فرد و بسیار گران‌‌بها است.
در واقع به همین دلیل است که رود مند از دیرباز و در منابع مکتوب پیشین «پرفایده‌ترین رود پارس» نام گرفته است.
