مسجد شهر قدیم جیرفت (دقیانوس) 1200 سال قدمت دارد و همانطور که از نامش پیداست یکی از کهنترین مساجد جهان اسلام است و در ایران نیز جزء نخستین مساجدی که احداث شده است، میباشد. این مسجد در حاشیه رودخانه هلیلرود و در شهر دقیانوس ساخته شده و علاوه بر اینکه نشاندهنده شاهکار معماری ایرانزمین است، نشان از اوج دیانت مردمان این سرزمین دارد. مسجد شهر دقیانوس به دستور عمرولیث در دوره صفاری و دهه سوم ه.ق احداث شد و در زمان خود یکی از بزرگترین مساجد جهان اسلام بود. این مسجد ششهزار مترمربع وسعت داشته است و شاخصترین بنا در شهر بزرگ دقیانوس بوده است و بهرهگیری از کاشیکاریهای شکیل و زیبا و استفاده از روشهای ابداعی و بینظیر در آبرسانی از شاخصههای مسجد است که نشان میدهد در آن زمان نقش بالقوهای در زندگی مردم داشته است.