کاخ گلستان

اطلاعات مفید در مورد کاخ گلستان تهران

مجموعه کاخ گلستان گروهی از ساختمان‌های سلطنتی متعلق به دوره قاجار است که در گوشه‌ای از تهران خودنمایی می‌کند و در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. این مجموعه درهم‌آمیختگی خاصی را از معماری ایرانی و اروپایی به نمایش می‌گذارد. معماری بی‌نظیر، سالن‌های باشکوه، آینه‌کاری‌های چشم‌نواز، باغ تماشایی و بسیاری جلوه‌های دیگر در این مجموعه می‌توانند تجربه‌ای تکرارنشدنی را برایتان رقم بزنند.

زیباترین جاذبه های گردشگری ایران کدامند؟ برای اطلاع از جاهای دیدنی ایران این مطلب را بخوانید.

کاخ گلستان یکی از قدیمیترن  بنای تاریخی تهران است که در طول سال گردشگران زیادی را به خود جدب می کند. این بنا در طول تاریخ شاهد باز سازی و ساخت و ساز های بسیاری بوده است. بطوریکه از زمان شاه عباس عباس صفوی تا زمان ناصرالدین شاه قاجار، این عمارت دستخوش تغییرات بوده است. کاخ گلستان در دوران قاجار و پهلوی در مناسبت های مختلف مانند مراسم تاج گذاری مورد استفاده بوده است. اما بعد از انقلاب به موزه تبدیل گردیده است. اما باید توجه داشت که بخش هایی از کاخ در همان دوران قاجار با هدف ایجاد موزه ای نظیر موزه های غربی ایجاد شده است. کاخ گلستان در دوران صفوی و علی الخصوص در دوران کریمخان زند با ساخت دیوانخانه تغییرات اساسی کرد. اما باید پذیرفت که اوج شکوفایی و اهمیت این کاخ در دوران محمدخان قاجار بوده است. و ناصرالدین شاه نیز در تبدیل آن به کاخی مشابه کاخ های غربی نقش اصلی را ایفا کرده است. در کاخ گلستان تهران بناها و تالارهای زیادی وجود دارد. اگر به تاریخ علاقه مند هستید این کاخ که تنها اثر تاریخی ثبت شده پایخت در یونسکو است برای شما بسیار جالب خواهد بود. در نزدیکی این کاخ هم یکی از هتل های 5 ستاره تهران قرار دارد. 

بناها و تالارهای کاخ گلستان

از جمله بناهای مهم در مجموعه گلستان میتوان به شمس‌العماره و تالار آینه و عمارت بادگیر، تخت مرمر، سنگ قبر ناصرالدین شاه اشاره کرد.  از آثار هنری مهم در این کاخ میتوان به آثاری از کمال‌الملک و سایر هنرمندان ایرانی و خارجی اشاره کرد.

شمس‌العماره

شمس العماره از معدود ساختمان های مرتفع تهران در دوره خود بوده است. به نظر میرسد که معماری آن از معماری بناهای مرتفع غربی الهام گرفته شده است. ناصرالدین شاه در سال 1282 دستور ساختن بنای شمس العماره را به دوستعلی خان نظام الدوله معمیر الممالک ابلاغ می کند. اهمیت بنای شمس العماره از نظر تاریخی و معماری میباشد. که شاخص ترین معماری کاخ گلستان تهران نیز محسوب میشود. آینه کاریها، نقاشیها، گچ بری دیوارها و سقف ها از نظر معماری و طراحی فوق العاده زیبا می‌باشند.
 

ایوان تخت مرمر

در ایوان تخت مرمر میتوان سنگتراشی، کاشی کاری گچبری، آینه کاری و .... را در نهایت زیبایی یافت هنرمندان ایرانی با ظرافت تمام طرح ها و نقشهای این ایوان زیبا را ایجاد کرده اند. ایوان در زمان قاجار محلی بوده که در آن مراسم خوشآمدگویی به شاه برگزار میگردید. بخشی از قسمت های تخت مرمر مربوط به دوران زندیه است. کاخ مرمر دارای تختی از قطعات مرمر یزد میباشد، این کاخ در مراسم ها و جشن های مختلف شاهنشاهی مورد استفاده بوده است.

خلوت کریمخانی

در دوران کریم خان زند در گوشه شمال غربی عمارت گلستان ساخته شده است. خلوت کریمخانی مکانی دنج در مجموعه به شمار می رود و اغلب محل خلوت واستراحت شاهان در دوره های مختلف تاریخی بوده است. دو بنای مهم در خلوت کریمخانی موجود است: 1- سنگ مزار ناصرالدین شاه. 2- تخت فتحعلی شاهی.

1. سنگ قبر ناصرالدین شاه قبلاً در امامزاده عبدالعظیم بر روی قبر ناصرالدین شاه قرار داشته است اما در دوران انقلاب به کاخ منتقل و در خلوت کریمخان قرار گرفته است. بر روی سنگ قبل تصویری از ناصرالدین شاه با اندازه واقعی با شمشیری در دست به تصویر کشیده شده است.
2. تخت فتحعلیشاهی، در جنوب خلوت کریمخانی تختی از جنس مرمر قرار دارد که اسناد تاریخی گویای آن است که در زمان محمد رضاشاه پهلوی به این مکان آورده شده است.

تالار سلام

در بخش شمال غربی کاخ بعد از خلوت کریمخانی بنای اتاق موزه که به آن تالار سلام و تالار تاج گذاری هم می گویند قرار دارد. نامگزاری آن بدلیل برگزار شدن مراسم های خاص سلام دادن به شاهان در دوره های مختلف تاریخی بوده است. شواهد حاکی از آن است که این بنا از زمان تاسیس بصورت موزه طراحی گردیده شده است. تالار سلام در دوران ناصرالدین شاه تاسیس شده است و بیشتر بخش های این بنا همچنان دست نخورده باقیمانده اند و میتوان از آنها بازدید کرد.  تالار سلام محل تاج گذاری رضا پهلوی و محمد رضا پهلوی بوده است.
 

تالارآینه

در قسمت غربی تالار سلام ، تالار آینه قرار دارد. تالار آینه از تالارهای زیبا و مشهور کاخ است و سبقه تاریخی طولانی دارد. البته باید توجه داشت که بنایی به نام الماسیه در جای این تالار قرار داشته که تخریب گشته است. تالار آیینه و تالار سلام از ابتدا به منظور ایجاد موزه ای مانند موزهای کاخ های غربی ساخته شده اند. یکی از نقاشی های گرانبهای کمال الملک در این تالار قرار داشته است که اکنون در تالار سلام نگهداری می‌شود.

نگارخانه

نگارخانه دو بخش دارد، بخش جنوبی که اکنون در آن نقاشی های هنرمندانی از دوران قاجار نصب شده است.  بخش شمالی که آن را محمد رضا پهلوی ساخته بود و اکنون در آن مکان نیز آثار نقاشان دوران قاجار قرار دارد. نقاشی های بخش جنوبی متعلق به اوایل دوران قاجار و نقاشی های بخش شمالی متعلق به اواسط و اواخر دوران قاجار است. برخی نقاشی ها  سبقه تاریخی کهنتری از ساختمان نگارخانه دارند.

موزه مخصوص

این موزه یکی از موزه های تهران است که بخشی از حوضخانه تالار سلام میباشد که در بخش شمال غربی کاخ قرار دارد. این بنا توسط ناصر الدین شاه قاجار ساخته شده و شواهد حاکی از آن است که برای ساخت این بنا، بخش هایی از کاخ که قبلاً در محل این بنا قرار داشته تخریب و یا بطور کلی باز طراحی شده است. گچبری های سقف به دوران محمد رضا پهلوی باز میگردد. موزه ای که ناصرالدین شاه در دوران خود تهیه کرده بود. اکنون در موزه مخصوص به نمایش گذاشته می شود. برخی از آثار موزه نیز حاصل گرداوری آثاری از هنرمندان ایرانی در طول تاریخ کهن سرزمینمان است.

حوضخانه

معماری کاملاً اروپایی آن در دوران ناصرالدین شاه صورت گرفته است. اشیاء حوضخانه که می توانستند امروز یادگاری باشند از نقطه عطفی در جهش به سوی توسعه این مملکت متاسفانه امروز یادآور هدف و منظوری است که متحقق نگردید . در حوضخانه موزه ای بر اساس سبقه و تاریخ اشیاء تشکیل گردیده است که قطعاً تاریخ دوستان مملکت را بر سر ذوق می آورد. در سال 1389 مجموعه ای از عکس های مربوط به سفرهای شاهان دوران قاجار به فرنگ در این بخش از موزه کاخ، قرار گرفت.

تالار برلیان

تالار برلیان کاخ گلستان، تالاری زیبا دارای  آیینه کاری های فراوان و سراهای متعدد است. کف این تالار کمی پایین تر از تالارهای دیگر طراحی گردیده است. در دوران فتحعلی شاه قاجار تالار دیگری به نام تالار بلور در مکان فعلی تالار برلیان قرار داشته است. مظفرالدین قاجار در بازسازی و هرچه با شکوه تر کردن این بخش از موزه سهم فراوانی داشته است. در دوران او این بخش از کاخ نیاز به مرمت پیدا می کند و او هم فرصت را برای هرچه با شکوه تر کردن این تالار غنیمت می شمارد. بخشی از تابلوهای نقاشی که در تالار سلام گرداوری گردیده اند در این تالار نصب بوده اند.
 

عمارت بادگیر

در ضلع جنوبی موزه کاخ گلستان عمارت بادگیر قرار دارد در زمان ناصرالدین شاه تغییرات زیادی در آن داده شد و آنچه امروز از این کاخ مشاهده می کنیم حاصل این تغییرات است. عمارت بادگیر گذشته از گوشواره های زیبا و بالاخانه ها و دهلیزها دارای تالار بزرگی است که ارسی ها و ستونها و دیواره ها و سقف آن تماماً با نقاشی و زرنگاری و آینه کاری و گچ بری و منبت کاری و مرمر پوشیده شده و از این حیث یکی از تالارهای پر کار و زیبا و جالب عمارت سلطنتی قدیم بشمار می رود. در بخش شاه نشین تالار نه ارسی زیبا قرار دارد و میتوان در تالار ستون های گچی مارپیچ که به دوران زندیه تعلق دارد را مشاهده کرد. کفپوش معرق و نقاشی شده است و دیوارها و سقف نیز آیینه کاری و نقاشی گردیده اند، سبقه تاریخی برخی از این نقاشی ها به قبل از دوران ناصرالدین شاه بازمیگردد. عمارت عکاسخانه ای که اکنون در این بخش مشاهده می کنید در گذشته حوضخانه بوده است. نقش حوضخانه و ترکیب آن با پهار بادگیر در پذیرایی از شاهان دوران قاجار در هنگام تابستان در تاریخ ثبت گردیده است.

هتل‌های نزدیک کاخ گلستان

ویژگی های خاص تهران و تمرکز اکثر مراکز اداری، سیاسی، درمانی و تفریحی در آن، موجب شده است در طی سال مسافران زیادی به دلایل مختلف از تهران بازدید کنند و یا ناچار به اقامت در هتل های تهران به فراخور نیازهای مختلف، طیف گسترده ای از اقامتگاه های گوناگون از انتخاب هتل های 4 ستاره تهران تا ارزان ترین هتل ها در دسترس است. هنگام انتخاب مکانی مناسب برای اقامت در تهران درنظر داشته باشید که ترافیک در اکثر نقاط شهر سنگین است . سعی کنید مکانی را انتخاب کنید که به مراکز اصلی شهر و جاهای دیدنی تهران، نزدیک باشد یا دسترسی مناسبی به خطوط حمل و نقل عمومی داشته باشد. محدوده طرح ترافیک نیز می تواند گردش های شهری را با مشکل مواجه کند.

• فاصله هتل بزرگ فردوسی تهران تا کاخ گلستان، 2 کیلومتر است و حدودا 7 دقیقه زمان نیاز دارید تا به مقصد برسید.
• فاصله هتل اسکان الوند تهران تا کاخ گلستان، 8/4 کیلومتر است و حدودا 33 دقیقه زمان نیاز دارید تا به مقصد برسید.
• از هتل‌های با کیفیت و نزدیک به کاخ گلستان می‌توان به هتل هما تهران اشاره کرد. از این هتل تا کاخ گلستان تنها 16 کیلومتر، یعنی 31 دقیقه فاصله دارید.
• هتل دیگری که پیشنهاد می‌شود، هتل استقلال تهران است. از این هتل تا کاخ گلستان تنها 18.5 کیلومتر، یعنی 35 دقیقه فاصله دارید.