استان لرستان شهری در جنوب ایران با مرکزیت خرم‌آباد است. این استان یکی از قدیمی‌ترین اقلیم‌های کشور ایران با طبیعت کوهستانی بکر و بی‌نظیری است که باعث شده مردم آن از دیرباز در این منطقه، سبک زندگی، پوشش و غذاهای خاص خود را متناسب با فضای زندگی‌شان داشته باشند. اصالت آریایی مردم لرستان در خوراکی‌ها و صنایع دستی این شهر بسیار پررنگ است و ما در ادامه به برخی از معروف‌ترین سوغات لرستان اشاره خواهیم کرد.
لیست سوغاتی‌های لرستان
در ادامه به معروف‌ترین سوغاتی های لرستان اشاره کرده‌ایم. برخی از این سوغات‌ها در سایر استان‌ها و شهرها هم تولید می‌شوند اما اصالت آن‌ها مربوط به مردم لر است و نشان از ریشه فرهنگی چند هزار ساله این مردم دارد.
کلوچه بروجرد
نام دیگر کلوچه بروجردی، کلوچه قندی است و در تهیه آن از روغن حیوانی و مغز بادام استفاده می‌شود. این کلوچه به صورت مغزدار و معمولی پخته می شود، طرفداران زیادی دارد و مردم از آن به‌عنوان عصرانه یا در پذیرایی از مهمان استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید: لیست بهترین جاهای دیدنی و تفریحات لرستان
کاک
شیرینی کاک آن‌قدر محبوب و خوشمزه است که از لرستان به استان‌های دیگر کشور هم راه پیدا کرده است. خمیر شیرینی کاک از آرد، روغن حیوانی و زعفران تهیه می‌شود. شیرینی کاک از چندین لایه نازک از خمیر ایجاد می‌شوند. لرستانی‌ها روی کاک عسل یا شیره انگور می‌ریزند و از شیرین کننده‌های مصنوعی استفاده نمی‌کنند. به‌همین‌دلیل بسیار خوش‌بو و خوش‌طعم است.
عسل
استان لرستان طبیعت کوهستانی، مراتع و جنگل‌های بزرگی دارد. همین ویژگی باعث تولید عسل‌های مختلفی در این استان شده است. استان لرستان مقام هفتم کشور را از نظر حجم تولید عسل دارد اما از کیفیت در رتبه نخست است. علاوه بر خود عسل سایر فرآورده‌ها مثل موم و ژل رویال هم تولید می‌شود. تولید عسل یکی از شغل‌های اصلی مردم عشایر و روستانشین استان لرستان است.
روغن حیوانی
وجود مراتع و طبیعت بکر برای چرای دام‌ها باعث به دست آمدن روغن حیوانی باکیفیت از دام‌های این استان شده است. بخصوص روغن حیوانی دلفان بسیار مشهور است. گرچه این روزها استفاده از این نوع روغن رواج ندارد و مردم بیشتر از روغن‌های مایع و صنعتی استفاده می‌کنند اما روغن حیوانی خواص بی‌نظیری مثل کاهش غلظت و چربی خون دارد و در سبد غذایی نسل‌های قبل همیشه وجود داشته. روغن حیوانی لرستان از ماست به دست می‌آید. ماست را درون مشک می‌زنند و از آن دوغ و کره می‌گیرند. با جوشاندن کره حیوانی به روشی خاص، روغن حیوانی به دست می‌آید. روغن حیوانی بسته به اینکه از شیر گاو یا گوسفند باشد در رنگ‌های سفید و زرد دیده می‌شود.
سمنو
سمنو، سوغاتی لرستان و یک خوراکی مفید و مقوی سات که از جوانه گندم درست می‌شود. گرچه سمنو سوغات لرستان است اما به واسطه سنت دیرینه نوروز در همه جای ایران پخته می‌شود؛ اما بروجردی‌ها سمنو را به‌صورت سنتی می‌پزند که طعم و عطر بی‌نظیری دارد.
نان ساجی
این نان یکی از نان‌های سنتی است که مردم لرستان آن را روی ساج می‌پختند. ساج یک صفحه فلزی دایره ایست. نان ساجی در شهرهای زیادی مثل همدان، کردستان و کرمانشاه هم دیده می‌شود و انواع مختلفی مثل تپ تپی، ته کله‌ای و فه‌تیره دارد.
برساق
برساق نام یکی از نان‌های سنتی خرم آباد است که در سایر استان‌های غربی کشور نیز پخته می‌شود. پخت این نان به‌صورت سنتی است اما این روزها در شیرینی فروشی‌های این شهر هم پیدا می‌شود. برای پخت آن از رازیانه، آرد، شیر و تخم‌مرغ استفاده می‌شود که بوی رازیانه باعث ایجاد حس خوبی در افراد می‌گردد. گاهی برای ایجاد طعم‌های مختلف در ترکیب آن گردو، گلاب، دارچین و موارد مشابه برای ایجاد طعم‌های مختلف نیز بکار می‌رود.
بیشتر بخوانید: لیست بهترین رستوران های اهواز
حلوا ارده یا حلوا شکری
بی‌شک حلوا ارده بروجرد یکی از خوش‌طعم‌ترین خوراکی‌های سنتی ایران و سوغاتی های لرستان است. این حلوا در طعم‌های مختلفی مثل حلوا شکری، حلوا ارده، ارده شیره، ارده مغزدار تولید می‌شود و در آن از مواد طبیعی مختلفی مثل شیره انگور و پسته استفاده می‌شود. گرچه این محصولات این روزها به‌صورت صنعتی و کارخانه‌ای نیز تولید می‌شوند اما کیفیت و طعم آن‌ها هیچ‌گاه با محصولات سنتی برابری نمی‌کند.
گلونی
قوام ایران پوشش‌های خاص خود را دارند. اقوام لر نیز با لباس‌های خاص خود شناخته می‌شوند. سربند یا همان روسری زنان لر، گلونی نامیده می‌شود که طرح‌های شناخته شده و معروفی دارد. بسیاری از زنان مسن هنوز از این سربندها به شیوه سنتی استفاده می‌کنند. به دلیل اهمیت بالای این نوع سربند در بین اقوام لر روز 26 اردیبهشت را با عنوان روز ملی گلونی نام‌گذاری کرده‌اند و در این روز جشنواره‌هایی با حضور زنان لرستان برگزار می‌گردد که همه آن‌ها از گلونی استفاده می‌کنند.
صنایع‌های دستی لرستان
رستان استانی با جمعیت شهری، روستایی و عشایر است که فرهنگ‌های مختلف باعث شده هر کدام از آن‌ها صنایع دستی خاص خود را داشته باشند. به‌همین‌دلیل تنوع صنایع دستی این شهر بخصوص در بین عشایر زیاد است. صنایع دستی این استان مبتنی بر تأمین نیاز مردم با استفاده از عناصر طبیعت و با کمک گرفتن از هنر دست مردم بوده است. بسیاری از هنرها آن‌قدر منحصربه‌فرد و کارآمد بوده‌اند که امروزه در سایر نقاط کشور هم استفاده می‌شوند.
جاجیم بافی
جاجیم بافی از هنر اصیل زنان عشایر و سوغات لرستان است. آن‌ها همه مراحل بافت جاجیم از ریسیدن تا رنگ کردن و بافت را خودشان انجام می‌دهند. این روزها جاجیم به دلیل طرح‌های سنتی و رنگ‌های زیبای آن بیشتر برای تزیین استفاده می‌شود.
ورشوسازی
حتماً سماورهای قدیمی را دیده‌اید که بدنه براق آینه‌ای دارند. این ورشو است که به‌صورت یک فلز سفید و نقره‌ای رنگ قالب‌گیری شده و درنهایت به شکل بدنه سماور ساخته می‌شود. ورشو از نیکل، روی و مس ساخته می‌شود. این هنر به‌جز ساخت سماور در ساخت ظروف مثل قندان، سینی، آفتابه، لگن و غیره هم کاربرد دارد.
گیوه
گیوه یکی از ارکان لباس‌های سنتی لری و معروف‌ترین سوغاتی های لرستان است که حتماً آن را دیده‌اید. به همین جهت گیوه‌دوزی یکی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین هنرهای خطه لرستان است. گیوه که به‌جای کفش استفاده می‌شد از الیاف طبیعی و سبک بافته می‌شود به‌طوری‌که هم ضخیم باشد و از پا مراقبت کند هم دمای درون کفش به حد متعادلی حفظ شود.
نمدمالی
نمدمالی از قدیمی‌ترین صنایع دستی ایران است که در قدیم در تهیه کف‌پوش، کلاه و تن‌پوش استفاده می‌شد. در نمد مالی از الیاف پشمی استفاده می‌شود و از آنجایی که مردم لرستان بیشتر به گله داری و دامداری مشغول بوده‌اند به‌راحتی می‌توانستند نمد را در زندگی روزمره خود وارد کنند.
حصیربافی
انسان‌ها از دیرباز سعی می‌کردند وسایل زندگی خود را از امکانات موجود در طبیعت تأمین کنند و به‌همین‌دلیل هنر حصیربافی یکی از هنرهای دیرینه و سوغاتی های لرستان است. حصیر این ناحیه با الیاف بوریا بافته می‌شود و برای تهیه زیرانداز یا سبد از آن‌ها استفاده می‌شود.
سوغات لرستان را از کجا بخریم؟
برای خرید سوغات لرستان بهتر است قبل از هر چیز به بازارهای سنتی لرستان سر بزنیم. بازار خرم آباد یکی از بازارهای قدیمی ایران است که قدمت آن به چند قرن می‌رسد. امروزه بازار سنتی خرم آباد را با نام بازار میرزا رضای خرم آباد یا بازار طلا فروش‌ها هم می‌شناسند. بازار میرزا رضا در زمان قاجار ساخته شد و دارای دو در ورودی در شمال و جنوب بازار است. از این بازار می‌توانید سوغاتی های سنتی لرستان را تهیه کنید.
علاوه بر آن بازار روز و بازار محلی نیز محل مناسبی برای خرید خوراکی‌های سنتی خرم آباد است. بسیاری از نان، کلوچه و سایر خوراکی‌هایی که توسط مردم روستایی یا به‌صورت دستی تولید می‌شوند در این بازار به فروش می‌رسند. بازارهای هفتگی در کوی میلاد (چرم پوست سابق) یا منطقه اسب‌دوانی نزدیک مصلا برگزار می‌شود.
علاوه بر قسمت سنتی خرم آباد می‌توانید سوغاتی های خود را از بخش مدرن و مجتمع‌های تجاری تازه تاسیس نیز تهیه کنید. مجتمع تجاری بعثت یکی از معروف‌ترین مجتمع‌های تجاری خرم آباد است که در آن اجناس سنتی، صنایع دستی، طلا، پوشاک و غیره به فروش می‌رسد. همچنین امکانات رفاهی مثل پارکینگ و رستوران نیز وجود دارد.
مجتمع تجاری کیو از پاساژهای بزرگ لرستان برای خرید اجناس اورجینال است که در شش طبقه هماره با پارکینگ احداث شده است. مرکز خرید الماس نیز از معروف‌ترین مراکز خرید لرستان برای خرید اجناس متفاوت است.
اگر در طی سفر، موبایلتان دچار مشکل شد یا نیاز به شارژر و سایر وسایل جانبی پیدا کردید به پاساژ آرش سر بزنید. آرش نسخه کوچکی از پاساژ علاالدین تهران در لرستان است. علاوه بر آن مرکز خرید مهر، شادی و تقی خان نیز مکانه‌ای مناسبی برای خرید پوشاک و اجناس سوغاتی هستند.
اگر قصد سفر و اقامت در خرم آباد را دارید، می توانید هتل های خرم آباد را مانند هتل آزادی خرم آباد و هتل رنگین کمان خرم آباد را با بهترین قیمت از رهی نو به صورت آنلاین رزرو کنید.
جمع بندی
استان لرستان در غربی‌ترین مرز ایران قرار دارد و یکی از اصیل‌ترین استان‌های ایران و بخش مهمی از خطه آریایی است. هر سال مسافران زیادی خوراکی‌ها و صنایع دستی سوغات بی‌نظیر این خطه از کشور را به‌عنوان یادگاری به شهر خود می‌برند.
بازارهای سنتی و مدرن زیادی در خرم آباد برای خرید سوغاتی وجود دارد که می‌توانید هم محصولات خوراکی و هم محصولات صنایع دستی را از آنجا تهیه کنید. به‌علاوه امکان خرید سایر اجناس مثل پوشاک و زیورآلات نیز وجود دارد.
