ارومیه یکی از شهرهای زیبا و قدیمی ایران است که علاوه بر جاهای دیدنی ارومیه که بی نظیر است دست‌پخت مردمان آن نیز بسیار عالی است. غذاهای ارومیه عطروطعم لذیذی دارد و مانند شهرهای دیگر کشورمان، چندین مورد غذا و خوردنی‌های خوشمزه دارد که پیشنهاد میکنیم در سفر به ارومیه هرکدام را که توانستید امتحان کنید.
درست است که همه غذاهای ایرانی خوشمزه هستند؛ اما برای آشنایی بیشتر شما، ما تصمیم گرفتیم که غذاهای مخصوص ارومیه را معرفی کنیم تا اگر در سفر به ارومیه تمایل داشتید یکی از آن‌ها را امتحان کنید یا در منزل تهیه و نوش‌جان کنید، با مواد اولیه آن آشنا شده و طبق ذائقه شخصی انتخاب مناسبی داشته باشید.
لیست بهترین غذاهای محلی استان آذربایجان غربی
شهر ارومیه در لیست غذاهای خود چندین مدل خورش، آش، حلوا و غذای نونی دارد که به غذاهای سنتی ارومیه معروف هستند و خانم‌های کدبانوی ارومیه و سرآشپزان ماهر این شهر، تبحر خاصی در تهیه این غذاها دارند. برای اطلاع از بهترین رستوران های ارومیه این مطلب را بخوانید.
خورش های ارومیه
ارومیه خورش
درباره ارومیه خورش، می‌توان گفت که این خورش خیلی شبیه به همان خوراک لوبیا است که در ایران مرسوم است و اکثر افراد نامش را شنیده و از آن خورده‌اند. اما اندکی تفاوت هم دارند که مثلاً یکی از تفاوت‌هایش افزودن آبغوره و ترش‌تر کردن آن است. تفاوت بعدی و اصلی این است که در هنگام سرو خورش در کنار آن بادمجان سرخ‌شده قرار می‌دهند که طعم خوبی به خورش می‌دهد.
خورش آق ماش
از دیگر غذاهای ارومیه که معروف است، می‌توان خورش آق ماش را معرفی کرد. این خورش مانند خورش‌های دیگر ایرانی طعم و مزه بسیار خوبی دارد و تقریباً با همه ذائقه‌ها سازگاری دارد. برای تهیه آن، از گوشت چرخ‌کرده، پیاز، ادویه، ماش، رب گوجه‌فرنگی، آبلیمو، زعفران، دارچین و سیب‌زمینی استفاده میکنند.
سوغات ارومیه چیست و آن را از کجا بخریم؟ برای دیدن سوغات ارومیه بر روی لینک کلیک کنید.
گوشت و پیاز رنده شده و ادویه‌ها را ترکیب کرده و به شکل کوفته قل‌قلی کوچک درآورده و در روغن داغ سرخ میکنند. سپس پیاز، ماش و رب را در روغن کمی تفت‌داده و داخلش آب می‌ریزند تا ماش‌ها نیم‌پز شود. بعد از آن کوفته قل‌قلی و دارچین و آبلیمو را به آن اضافه کرده و اجازه می‌دهند تا خورش پخته و جاافتاده شود و در انتها کمی زعفران به آن اضافه میکنند و در هنگام سرو از سیب‌زمینی سرخ‌کرده در کنار خورش آق ماش استفاده میکنند.
خورش کنگر
خورش کنگر از غذاهای معروف ارومیه است که طرف‌داران زیادی دارد و همان‌طور که از نامش پیدا است در تهیه آن از میوه کنگر استفاده می‌شود.
برای تهیه این خورش، کنگر را جداگانه تفت‌داده و اندکی به آن نعنا و جعفری اضافه میکنند و سپس گوشت را هم جدا درون پیاز تفت می‌دهند. سپس کنگر تفت‌داده شده را به گوشت اضافه کرده و به آن نمک، ادویه و آب اضافه کرده و پس از پخت خورشت، به آن آبلیمو یا آبغوره اضافه میکنند.
آش های ارومیه
بعد از معرفی خورش‌های خوشمزه ارومیه، نوبت به آش‌هایشان می‌رسد که چندین مدل آش، با مزه‌های متفاوت و خوشمزه دارند و خطه آذربایجان در تهیه آش بسیار ماهر هستند. این آش‌ها عبارت‌اند از:
آش کلم (یرتخلی آش یا تورشلی آش)
آش کلم که افراد محلی ارومیه و آذری‌زبانان به آن یرتخلی آش یا تورشلی آش می‌گویند، طبق نامی که دارد، در تهیه آن از کلم استفاده میکنند. برای تهیه این آش از برنج، بلغور، پیاز، کلم‌برگ و رب گوجه و نعناع خشک استفاده میکنند و در انتها برای ترش کردن مزه آن، طبق ذائقه شخصی، آبغوره یا سماق به آش اضافه میکنند.
آش برگ مو
وقتی که حرف برگ مو می‌شود، دلمه برگ مو به فکرمان می‌آید. اما ارومیه‌ای‌های هنرمند از برگ مو علاوه بر دلمه، آش هم تهیه میکنند که بسیار مزه دل‌چسبی دارد. در تهیه این آش از برگ مو، شوید خشک و مرزه، برنج، لپه خیس‌شده، پیاز و ادویه استفاده میکنند. در ابتدا پیاز را به همراه زردچوبه و فلفل در روغن سرخ میکنند و بعد از آن برگ مو را که از قبل ریز خورد کرده‌اند به همراه نمک به آن اضافه میکنند. پس از پخت برگ موها، برنج، لپه، شوید و مرزه را به همراه آب به ظرف اضافه کرده و درنهایت اگر تمایل به ترش‌تر شدن آش داشتند اندکی آبلیمو یا آبغوره به آن اضافه میکنند.
آش دوغ یا آیران آشی
آش دوغ آذری‌ها که دیگر نیازی به توصیف ندارد و در همه جای ایران معروف است و کم‌تر کسی است که به آذربایجان سفر کند و آش دوغ را امتحان نکند. در ارومیه هم برای تهیه آش دوغ از دوغ، نخود، برنج، سبزی‌هایی مثل جعفری، شوید و تره استفاده می‌شود و در انتها که بخش مهم آش است و مزه خاصی به آن می‌دهد، طبق سلیقه شخصی به آن سیر اضافه کرده و نوش‌جان میکنند.
انواع حلوای ارومیه
در اکثر نقاط ایران مرسوم است که حلوا را در مراسم ختم و یا برای نذری تهیه میکنند. اما هرزمان که به ارومیه سفر کردید، می‌توانید در مغازه‌هایی که نقل و سوغات مخصوص ارومیه عرضه میکنند، از حلواهای خوشمزه و متنوع آنجا خریداری کنید.
حلوا نثار
حلوای نثار از حلواهای محبوب ارومیه است که علاوه بر آنجا در تبریز هم پخته می‌شود. این حلوا را در ماه محرم و صفر و رمضان به‌عنوان نذری زیاد پخش میکنند و یا در سفره‌ها قرار می‌دهند. برای تهیه آن از آرد نخودچی و قنادی، پودر قند، کره، روغن مایع، پودر هل، زعفران دم‌کرده و گلاب استفاده میکنند و اصلی‌ترین مرحله آن تفت آرد است که باید خامی آن به طور کامل گرفته شود و درنهایت یک حلوای خوشمزه و خوش‌عطر به دست می‌آید.
حلوای اوماج یا (اوماج حلواسی)
حلوای اوماج از حلواهای سنتی و قدیمی ارومیه است که در قدیم بیشتر برای مراسم‌ها تهیه می‌کردند و بسیار خوشمزه و مقوی است. برای درست‌کردن این حلوا، از آرد گندم، شیره انگور، عرق بادرنجبویه و زردچوبه استفاده میکنند و مانند حلوای قبلی مهم‌ترین اصل در درست‌کردن آن، گرفتن خامی آرد است.
حلوای هویج
خوردن حلوای هویج و چشیدن مزه آن یک حس دلچسب دارد و دلیل آن عطروطعم خوشمزه آن است. برای پختن این حلوا نیاز به آرد، شکر، روغن مایع، گلاب، هل و هویج تازه نیاز است. بعد از تهیه این حلوا، آن را به شکل‌های مختلف در ظرف قرار داده و سرو میکنند. پیشنهاد میکنیم در سفر به ارومیه خرید و خوردن این حلوا را فراموش نکنید.
هتل های ارومیه مانند هتل آنا ارومیه را می توانید از رهی نو با بیشترین تخفیف رزرو کنید.
حلوای گردو
حلوا گردو که بیشتر به حلوای شب یلدا در ارومیه مشهور است، بسیار محبوب بوده و از تنقلات اصلی شب یلدای ارومیه‌ای‌های مهمان‌نواز است. این حلوای مقوی را از گردو، شکر، گلوکز و شیره انگور درست می‌شود و در صورت تمایل، درنهایت به آن مغز پسته هم اضافه میکنند.
غذاهای نونی ارومیه
برای تنوع و کسانی که زیاد اهل غذای برنجی نیستند، ارومیه‌ای‌ها غذاهای نونی خوشمزه‌ای درست میکنند که عبارت‌اند از:
گیزاتما
گیزاتما در زبان آذری به معنای سرخ‌کردنی است و طبق نام آن چند مواد اولیه را سرخ‌کرده و باهم ترکیب میکنند و به آن ادویه و نمک می‌زنند و یک غذای خوشمزه به دست می‌آید. مواد اولیه این غذا کدو، بادمجان، سیب‌زمینی، گوجه است و بعضی برای تنوع هویج هم به آن اضافه میکنند و ترکیبش با ادویه‌ها مزه لذیذی دارد.
دلمه برگ مو
دلمه برگ مو را در اکثر نقاط ایران درست میکنند و تقریباً بیشتر افراد از آن خورده‌اند. این دلمه بسیار خوشمزه است و در ارومیه آن را بسیار لذیذتر از هرجای دیگری درست میکنند. در تهیه دلمه، گوشت چرخ‌کرده، برنج و لپه نیم‌پز شده، سبزی‌های معطر و ادویه را باهم ترکیب کرده و درون برگ مو می‌پیچند و درون قابلمه چیده و با اندکی آب، روی شعله کم قرار می‌دهند تا پخته شود.
دلمه کلم
دلمه کلم هم مواد درونی‌اش تقریباً مانند دلمه برگ مو است و نکته اصلی در پخت آن برگ کلم است که برای تهیه آن از کلم بزرگ‌تری استفاده میکنند. برگ‌های کلم را جدا کرده و درون آب جوش برای چند دقیقه قرار می‌دهند تا برگ‌ها نرم شده و راحت‌تر بتوان مواد را لای آن گذاشت و دلمه را پیچید.
کوفته مرغ
برای تهیه کوفته مرغ در ارومیه، فیله مرغ چرخ‌شده، لپه، ادویه، تخم‌مرغ، سبزی معطر، پیازداغ و آرد را ترکیب کرده و ورز می‌دهند و در اندازه‌هایی که دوست دارند به شکل کوفته درآورده و درون آب به همراه رب می‌پزند.
یتیمچه
یتیمچه را هم تقریباً در همه نقاط کشور تهیه میکنند. در ارومیه هم برای تهیه یتیمچه از بادمجان، پیاز، سیب‌زمینی، گوجه و ادویه استفاده میکنند و آن‌ها را لایه‌لایه درون قابلمه چیده و روی شعله قرار می‌دهند.
در ارومیه انواع غذاهای لذیذ برای تمامی ذائقه تهیه میکنند. می‌توانید زمانی که گذرتان به این شهر زیبا و دیدنی افتاد، حتماً از این غذاها و حلواها را امتحان کنید.
