آشنایی با عمارت های تاریخی تهران
پادشاهان و حکومت‌ها در طول تاریخ از بین می‌روند، اما کاخ‌ها و عمارت‌های آنها برای نسل‌های بعد باقی می‌ماند. این بناها سرگذشت‌های زیادی را از سر گذرانده‌اند و با سکوت خود آنچه که بر آنها گذشته را به آیندگان منتقل می‌کنند.
تهران در طول تاریخ با فرهنگ و تمدن غنی ایرانی، بناهای زیادی در خود جای داده و هر پادشاهی عمارت‌های خود را با سبک‌های مختلف ساخته است. اگر به تاریخ و دیدن مکان‌های تاریخی در تهران علاقمندید، این مقاله از سایت رزرو آنلاین هتل رهی نو به شما کمک می‌کند تا شناخت بهتری از آنها بدست بیاورید.
کاخ سعدآباد
کاخ سعدآباد با دارا بودن 110 هکتار مساحت، از مهم‌ترین کاخ‌های تهران و مربوط به دوره قاجار است. به‌دلیل ساخت این عمارت در منطقه‌ای خوش آب‌وهوا، همواره انتخاب اول پادشاهان قاجاری و پهلوی در طول تاریخ بود.
در زمان پهلوی، زمین‌های اطراف این کاخ خریداری و با ساخت بناهای جدید، به وسعت این باغ افزوده شد. در کاخ سعدآباد، 18 بنای دیگر وجود دارد که در زمان پهلوی هر کدام از آنها به یکی از اعضای خانواده تعلق گرفته است.
باغ موزه نگارستان
یکی از محبوب‌ترین بناهای تاریخی که قدمت آن به دوره فتحعلی شاه قاجار می‌رسد، باغ موزه نگارستان است. این بنا در طول تاریخ تغییرات کاربری زیادی را تجربه کرده و فعالیت‌های مختلفی در آن انجام شده است. در سالیان گذشته نخستین ساختمان‌های این باغ موزه مورد تخریب قرار گرفت و بعدها بجای آن، کتابخانه و دانش‌سرا احداث شد. افراد مشهوری در طول تاریخ در این دانش‌سرا تحصیل کرده‌اند که از میان آنها می‌توان به پرویز خان لری، ملک الشعرای بهار و علی اکبر دهخدا اشاره کرد.
اگر در فصل بهار و پاییز از باغ موزه نگارستان دیدن کنید، درختان سربه‌فلک کشیده و کهنسال اولین چیزی است که توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم که در زمان بازدید این بنا، دوربین خود را همراه داشته باشید تا بتوانید زیبایی‌های این مکان را برای خود ثبت کنید.
کاخ نیاوران
از دیدنی‌ترین کاخ‌های شمال تهران می‌توان به کاخ نیاوران اشاره کرد. وسعت این کاخ نزدیک به 11 هکتار است که دستور ساخت آن را فتحعلی شاه قاجار داد تا از آن برای اقامتگاه تابستانی استفاده کند. دلیل نام‌گذاری این کاخ به‌دلیل نیزاری است که این عمارت بر روی آن ساخته شده است. در ابتدا به آن نی‌آوران می‌گفتند که رفته رفته به نیاوران تغییر نام داد.
در دوره پهلوی، کاخ‌های کوچک زیادی در مجموعه کاخ نیاوران وجود داشت که به دستور پادشاهان، بسیاری از آنها تخریب و بجای آنها بناهای جدید احداث شد. بعد از انقلاب اسلامی و در سال 1365 این کاخ بازگشایی و بخش‌هایی از آن برای بازدید عموم آزاد شد.
خانه تاریخی تیمورتاش
یکی دیگر از خانه‌های قجری تهران، خانه تاریخی تیمورتاش است که البته به موزه جنگ شهرت دارد. سبک‌های معماری روسی، هندی و ایرانی برای ساخت این بنا به‌قدری شگفت‌انگیز در کنار هم قرار گرفته که نمی‌توان چشم از زیبایی آن برداشت.
طبقه اول خانه تاریخی تیمورتاش، موزه سلاح‌های جنگی است که در آنجا می‌توانید سردیس‌های فرماندهان بزرگی مانند سرلشکر فلاحی و عباس بابایی را مشاهده کنید. پیشنهاد می‌کنیم برای بازدید از خانه تیمورتاش حتما دوربین عکاسی را به همراه خود ببرید تا از تمامی طبقات و فضای زیبای آن مانند شیشه‌های رنگی، گچبریهای زیبا و آینه‌کاری‌هایی که به‌شکل هنرمندانه قرار گرفته‌اند، عکاسی کنید.
کاخ گلستان
کاخ‌های تاریخی زیادی در تهران وجود دارند؛ اما برخی از آنها در دسته مهم‌ترین کاخ‌ها قرار گرفته که کاخ گلستان یکی از معروف‌ترین آنهاست. برای ساخت این کاخ از معماری ایرانی استفاده شده که البته در برخی از بخش‌های آن معماری سبک اروپایی نیز به چشم می‌خورد. از طاق‌های بی‌بدیل، موزاییک‌های متنوع تا کاشی‌های نقاشی‌شده، همگی دست در دست هم داده تا یک چشم‌انداز بسیار زیبای ایرانی را ایجاد کنند. اگر از دیگر شهرهای ایران برای دیدن مکان‌های تاریخی به تهران سفر می‌کنید، می‌توانید هتل هما تهران را به‌عنوان محل اقامت خود رزرو کنید.
زمان ساخت کاخ گلستان به حدود 400 سال پیش و مربوط به دوره صفویه و در زمان پادشاهی شاه عباس صفوی برمی‌گردد. با روی کار آمدن پادشاهان جدید، تغییرات بسیاری در آن ایجاد شد؛ بطوریکه امروزه به مقدار کمی به ساختار اولیه‌اش شباهت دارد. هر پادشاهی با روی کار آمدن، تغییرات زیادی در این کاخ بوجود آورد. به‌عنوان مثال قسمت‌هایی به آن اضافه شده و بخش‌هایی مانند عمارت خارجی و اندرونی از بین رفته است. کاخ گلستان در طول تاریخ، وقایع و سرگذشت‌های زیادی به خود دیده به‌همین دلیل به چشم و گوش تاریخ ایران معروف است. این کاخ در سال 2013 میلادی در یونسکو به ثبت جهانی رسید.
شمس العماره
شمس العماره که به باغ خورشید هم معروف است، بخشی از کاخ گلستان به‌شمار می‌رود. اما زیبایی و منحصربفرد بودن آن باعث می‌شود که در مورد این عمارت بطور جداگانه‌ای صحبت کنیم. ناصرالدین شاه برای اینکه نمای کامل و 360 درجه از شهر را داشته باشد، دستور ساخت این کاخ را داد. ساخت عمارت شمس‌العماره در سال 1244 شروع شد و بعد از 2 سال به اتمام رسید. شمس العماره در زمان خود با داشتن 5 طبقه و 35 متر ارتفاع یکی از بلندترین کاخ‌های آن زمان بود. این عمارت جزو اولین بناها در ایران بود که در ساخت آن از فلز استفاده شد. در شمس العماره دو برج دو طبقه ساخته شده که در آن پنجره‌های قوس‌دار و کاشی‌هایی که به‌شکل بی‌نظیر نقاشی شده‌اند، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.
خانه صادق هدایت
خانه صادق هدایت یکی دیگر از زیباترین بناهای تاریخی و قجری تهران است. این نویسنده برجسته کودکی و نوجوانی خود را در این خانه که متعلق به پدرش، هدایت قلی خان اعتضاد الملک بود، سپری کرد. کاشی‌کاری‌های این بنا و باغچه‌هایی که زیبایی نفس‌گیری دارند، روح شما را به پرواز درمی‌آورد.
در زمان پهلوی دوم، بانو فرح سعی در خرید این ملک داشت تا با ایجاد تغییر کاربری آن را به مرکز ادبی هدایت تبدیل کند. اما بازسازی آن تا سال 1356 طول کشید که بعد از انقلاب اسلامی از این خانه به‌عنوان مهد کودک استفاده شد. همین امر موجب وارد شدن آسیب‌های جدی به این بنا شد. هم‌اکنون خانه صادق هدایت به کتابخانه‌ای برای عموم تبدیل شده که البته مدیریت آن زیر نظر بیمارستان امیر اعلم است. به‌دلیل اینکه اسناد و مدارک بیماران در این خانه نگهداری می‌شود، امکان بازدید عموم از این بنا وجود ندارد.
خانه مجلل قوام السلطنه
خانه قوام السلطنه با داشتن قدمتی بیش از 100 سال یکی دیگر از بناهای جذاب تهران محسوب می‌شود که البته امروزه به موزه آبگینه تبدیل شده است. این خانه متعلق به قوام السطنه یکی از وزرای دوره قاجار بود.
معماری زیبای آن چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. معماری این بنا به دست یک هنرمند اتریشی انجام شد. در وهله‌ای از تاریخ، این خانه در دست دولت روس بود، به‌همین دلیل در قسمت‌هایی از این بنا سبک معماری روس هم به‌چشم می‌خورد. در کنار این سبک معماری، گچ‌بری‌ها، منبت‌کاری‌ها و آینه‌کاری‌هایی که به دست استادکاران ایرانی انجام شده، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.
عمارت کاظمی (موزه تهران قدیم)
عمارت کاظمی که امروزه به موزه تهران قدیم معروف است، از دیگر عمارت‌های تهران به‌شمار می‌رود. در دوره محمد شاه قاجار این خانه برای شخصی به نام میرزا سید کاظم تفرشی ساخته شد. منبت‌کاری‌ها و گچبریهای این بنا بسیار منحصربفرد و بی‌بدیل هستند. شیشه‌های رنگی آن و بازتاب نور خورشید از پشت این پنجره‌ها صحنه بسیار زیبایی را خلق کرده است. پنجره‌های ارسی این عمارت، موقعیت مناسبی برای عکاسی به‌شمار می‌آید.
خانه آندره گدار
این خانه متعلق به یک معمار و سیاح فرانسوی به نام آندره گدار است که حدود 30 سال در ایران زندگی کرد. معماری بکارگرفته در ساخت این بنا از سبک اروپایی و مدرن است که یکی از معروف‌ترین بناهای شهر تهران محسوب می‌شود. قسمت‌هایی از این بنا شما را به یاد دوره پهلوی می‌اندازند. در بخش‌های دیگری از آن هم ستون‌هایی که به ستون‌های تخت جمشید شبیه‌اند، را مشاهده می‌کنید.
نمای بیرونی خانه آندره گدار به رنگ سفید است که همین امر موجب شده بنایی بی‌بدیل به‌شمار بیاید. طاق‌های هلالی که در این خانه مشاهده می‌کنید، یادآور طاق کسرا است. خانه آندره گدرا در شرف تخریب بود که خوشبختانه مورد بازسازی قرار گرفت. هم اکنون این بنا به یک کافی شاپ تبدیل شده است. پیشنهاد می‌کنیم که حتما دقایقی را در این خانه پر ماجرا و قدیمی سپری کنید.
خانه قاجاری موتمن الاطبا
خانه قجری موتمن الاطبا یکی از زیباترین خانه‌هایی است که نمونه‌های آن را فقط در فیلم‌ها دیده‌اید. این خانه متعلق به میرزا زین العابدین خان، پزشک ناصرالدین شاه است که در میان مردم به موتمن الاطبا معروف بود. زمانی که برای بازدید این خانه می‌روید، درهای فیروزه‌ای، پنجره‌های قدیمی و حوض آبی آن که گویای معماری اصیل ایرانی است، توجه شما را به خود جلب می‌کند. خانه قجری موتمن الاطبا جزو نخستین خانه‌های چند طبقه در تهران است.
سرای روشن
یکی از قدیمی‌ترین خانه‌های خیابان ناصرخسرو، سرای روشن است که در سال 1311 ساخته شد. این عمارت اولین مرکز خرید بود که از نظر سبک معماری در دسته باارزش‌ترین بناها قرار گرفته است. مجسمه‌ها، سبک معماری خاص و نقش اهورامزدا که در این بنا دیده می‌شود را در هیج بنایی در ایران نمی‌توان یافت. به‌همین دلیل هر شخصی که از کنار سرای روشن می‌گذرد، حتما این بنا را مهمان دوربین عکاسی خود می‌کند.
کاخ سبز
اگر به کاخ سعدآباد بروید، در شمال غربی آن، موزه کاخ سبز یا کاخ شهوند را مشاهده می‌کنید. کاخ سبز در دسته زیباترین کاخ‌های کشور قرار دارد که سال ساخت آن به دوره قاجار برمی‌گردد. این کاخ در زمان رضاشاه مورد بازسازی قرار گرفت که بعد از یک سال استفاده از آن به‌عنوان اقامتگاه، آنجا را به مهمان‌خانه تبدیل کرد. برای نمای بیرونی کاخ سبز از سنگ‌های سبز معدنی و سنگ مرمر استفاده شده است. قسمت‌های داخلی این کاخ هم به‌دلیل داشتن تالار آینه و قالی‌های دستبافت ایرانی، چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.
عمارت مسعودیه
در سال 1295 مسعود میرزا که فرزند ناصرالدین شاه بود، دستور ساخت عمارت مسعودیه را داد. این عمارت با داشتن 4000 متر وسعت، در دسته زیباترین کاخ‌های دوره قاجار قرار گرفته که نام آن هم برگرفته از نام مسعود میرزا به عمارت مسعودیه بود. عمارت مسعودیه سرگذشت‌های مختلفی را از سر گذرانده که از میان آنها می‌توان به ساخت نخستین کتابخانه رسمی در ایران و ساخت وزارت آموزش و پرورش اشاره کرد.
مواردی که باعث شده عمارت مسعودیه در لیست زیباترین کاخ‌های دوره قاجار قرار بگیرد، کاشی‌کاری‌ها، باغ‌های زیبا، گچ‌کاری‌ها و موزاییک‌هایی است که به‌شکل بسیار زیبایی کار شده‌اند. عمارت مسعودیه یکی از بهترین مکان‌ها برای بازدید گردشگران محسوب می‌شود که با حضور در کافی شاپ‌های موجود در آن در کنار شیشه‌های رنگی آن می‌توان عکس‌‌های بسیار جذاب و به‌یادماندنی ثبت کرد.
سخن پایانی
در این مقاله معروف‌ترین بناها و عمارت‌های تهران را به شما معرفی کردیم. اگر به دیدن این آثار تاریخی علاقمندید، حتما سری به این مکان‌ها بزنید. با دیدن این بناها گویی در زمان سفر کرده و به قعر تاریخ روانه می‌شوید. اگر هم از این بناها بازدید کرده‌اید، خوشحال می‌شویم حس خود را از دیدن این عمارت‌ها در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
اگر از شهرهای دور برای دیدن این عمارت‌های تاریخی به تهران می‌آیید، قطعا در یک روز نمی‌توانید از تمامی این بناها دیدن کنید. بنابراین بهتر است که یکی از هتل‌های تهران مانند هتل پارسیان اوین تهران را برای اقامت چند روزه خود رزرو کنید تا یک سفر خاطره‌انگیز برای خود رقم بزنید.
سوالات متداول در مورد عمارت های معروف تهران
عمارت های معروف تهران کدامند؟
کاخ گلستان، کاخ نیاوران و کاخ سعدآباد.
کدام کاخ‌ها در شمال تهران قرار دارند؟
کاخ سعدآباد، کاخ نیاوران، کاخ گلستان.
کاخ نیاوران مربوط به کدام پادشاه است؟
کاخ نیاوران در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شد.
