غذا عضو جدایی‌ناپذیر از فرهنگ هر قومیت از کشور عزیزمان ایران است. مردم ایران وابسته به مراسم، آب‌وهوا و کشت محصول خود دارای غذاهای لذیذ و متنوعی هستند. کهگیلویه و بویر احمد از جمله استان‌های کشور محسوب می‌شود که فرهنگ، آداب‌ورسوم و زبان شیرین لری در آن کاملاً مشهود است. غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد همچون منابع و جاذبه‌های دیدنی این استان بی‌شمار است. در این مقاله از رهی نو شما را با غذاهای این ناحیه آشنا می‌کنیم.
غذاهای محلی و سنتی کهگیلویه و بویر احمد
اگر قصد سفر به کهگیلویه و بویر احمد دارید، بد نیست بدانید که هنوز هم در روستای این استان می‌توان شاهد غذاهای محلی با عطروطعمی بی‌نظیر بود. اغلب مردم این ناحیه در تلاش‌اند تا از کشت هرساله خود به جهت طبخ غذاهای لذیذ استفاده کنند. با توجه به تنوع در غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد در این بخش در مورد خوشمزه‌ترین وبرترین غذاهای این خطه بیشتر خواهیم گفت.
نان بلیط یا بلوط
نان بلیط یا نان بلوطی از جمله معروف‌ترین غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود. به علت وفور بلوط در این ناحیه گذشتگان خطه کهگیلویه و بویراحمد این غذا را از خود به‌عنوان لذیذترین غذای این ناحیه به‌جای گذاشته‌اند. طرز تهیه این نان خوشمزه به این صورت است که ابتدا باید پوسته سخت بلوط را جدا کرده و دانه را زیر نور آفتاب خشک کرد. پس از خشک شدن مغز بلوط، پوسته قهوه‌ای بلوط را جدا کرد. سپس پوره مغز بلوط یا همان عصاره بلوط را به مدت یک هفته خیس کرده تا خمیر شود. پس از خمیر شدن و انجام اقدامات لازم، نان را روی ساج پخت. نان بلیطی دارای فنون و ابزارهای خاص است که فقدان آن‌ها پروسه پخت را با اختلال مواجه می‌کند.
گرده ذرتی
گرده ذرتی از دیگر نان‌های لذیذ و چرب استان کهگیلویه و بویر احمد محسوب می‌شود. خمیر این نان از آرد ذرت است و دارای نحوه پختی متفاوت و سرشار از نکات و فنون ریز است. گرده ذرتی از جمله محبوب‌ترین نان‌های این استان ایران ازنظر گردشگران داخلی و خارجی محسوب می‌شود.
آش کارده یا آش حُره یا آش کاردین
آش کارده بانام‌های دیگری نظیر آش حره یا آش کاردین از جمله مشهورترین آش‌های منطقه زاگرس نشین است. سبزی اصلی این آش، کاردین است که در نواحی خوزستان، اصفهان و کهگیلویه بویر احمد و برخی مناطق دیگر، می‌روید.
آش دنگو
از دیگر غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد می‌توان به آش دنگو اشاره کرد. این آش بسیار مقوی و لذیذ که معمولاً برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی پیشنهاد می‌شود، متشکل از حبوبات، سبزی لیزکی، فلفل و... است.
شله ماسی یا شله دووی (شله ماستی یا شله دوغی)
شله ماستی از جمله غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد است که علاوه بر پخت جالب، دارای نحوه سرو متفاوتی است. دوغ ماده اصلی این غذا را تشکیل می‌دهد. به این صورت که پس از جوشاندن دوغ باید به آن پونه و پیازداغ اضافه کرد. هم‌زمان با غلیظ شدن دوغ باید آن را درون سینی بزرگ ریخت و در مرکز آن کره محلی قرارداد. ذوب شدن کره طعمی بی‌نظیر به این غذای مقوی و لذیذ خواهد داد.
شله شیری (شیر برنج)
وفور شیر از دلایل عمده وجود انواع لبنیات در پخت غذاهای این ناحیه است. شله شیری یا همان شیربرنج از دیگر غذاهای کهگیلویه بویر احمد است که از شیر محلی و برنج منطقه تهیه می‌شود. در صورت تمایل به این غذا کره نیز اضافه می‌شود.
شله ماشکی یا شله ماشی
در فصول سرد سال، پخت شله ماشکی در بین مردم کهگیلویه و بویر احمد رواج دارد. نحوه طبخ این غذای لذیذ به این شکل است که باید ماش را تا حدی پخت که کاملاً له شود. سپس به آن برنج را افزود و همراه با پیازداغ سرو کرد.
گونه
از جمله لذیذترین و مشهورترین غذاهای محلی کهگیلویه و بویر احمد می‌توان به گونه اشاره کرد. این غذای مقوی از ناردانه، بلغور گندم، پیاز و ادویه تهیه می‌شود. برای طبخ این غذا باید تمام مواد اولیه را باهم ترکیب کرده و با میزان مشخصی روی حرارت پخت. پس از تبخیر شدن آب غذا، روی آن دم‌کنی قرار داده تا بلغور برای مدتی دم بکشد.
لِوی
یکی از غذاهای ساده و لذیذ این استان لِوی است. این غذا از شیر بز یا گوسفند تازه زایمان کرده تهیه می‌شود. به این صورت که شیر بز یا گوسفندِ تازه زاییده را پخته و منجمد کرده سپس در فصول سرد سال پس از گرم کردن و تیلیت نوش جان می‌کنند.
کله جوشک یا کلک سوز
کله جوشک از دیگر غذاهای محبوب مردم زاگرس نشین است که دارای طرز تهیه متفاوت است. این غذای لذیذ مناسب فصل بهار و تابستان از دوغ تهیه می‌شود. پس از گرم کردن دوغ، کشک یا ماست به آن پیازداغ، پونه، روغن و... افزوده و با غلیظ شدن دوغ آن را سرو می‌کنند.
آش یا پلو کنگری
گیاه کنگر از جمله گیاهان خودرو است که هم‌زمان با نوید فصل بهار در دامنه کوه‌های کهگیلویه و بویراحمد می‌روید. مردم این استان با برنج و کنگر آش یا پلو کنگری لذیذ را می‌پزند.
پلو محلی لیزکی
لیزکی یکی دیگر از سبزی‌های خودرو خاص منطقه زاگرس است که از آن در تهیه آش و پلو استفاده می‌شود. پلو محلی لیزکی نیز یکی دیگر از غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد است که از گیاه لیزکی، قارچ و برنج تهیه می‌شود. این برنج که به حالت دم پخت تهیه می‌شود، دارای عطروطعم بی‌نظیری است.
آبگوشت
به علت وفور حبوبات و گوشت تازه در این منطقه و سبک زندگی عشایری در غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد، آبگوشت از جمله غذاهای پرطرفدار و لذیذ محسوب می‌شود. آبگوشت‌های مردم کهگیلویه و بویراحمد معمولاً غنی از حبوبات و گوشت گوسفند است.
دمپخت
دمپخت نیز یکی دیگر از غذاهای معروف کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود که در پخت آن انواع حبوبات ریز نظیر ماش و عدس استفاده می‌شود. معمولاً اغلب گردشگران در میان تمام غذاهای لذیذ این استان، دمپخت را به‌عنوان یکی از بهترین غذاهای کهگیلویه و بویراحمد می‌شناسند.
شله بادامی
وجود سبزی‌ها، پسته و بادام‌کوهی یکی از دلایل تنوع غذایی در منطقه کهگیلویه و بویراحمد است. شله بادامی، غذایی لذیذ متشکل از بادام‌کوهی و برنج است. این غذای اصیل و مقوی به‌عنوان یکی دیگر از غذاهای پرطرفدار و محبوب این منطقه شناخته می‌شود.
چنگال
شیرینی یا نان چنگال یکی دیگر از غذاهای خوشمزه کهگیلویه و بویراحمد است که از نان، کره محلی و شکر تهیه می‌شود و دارای کالری بسیار بالایی است.
قورمه
قورمه گوشت از دیگر غذاهای اصیل کهگیلویه و بویراحمد است که از پیه، گوشت گوسفند و نمک تهیه می‌شود. نحوه پخت این غذا به این صورت است که باید گوشت را در ابعاد درشت خرد کرده و درون پیه سرخ کنند. سپس با افزودن پیاز و نمک آن را درون ظروف درست شده از پوست گوسفند یا بز نگهداری کنند. قورمه از جمله غذاهای مناسب فصل سرد است.
دوا زردکی و پیاز داغی
یکی دیگر از غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد، دوا زردکی و پیاز داغی است که از برنج، دوغ، زردچوبه، نمک و... تهیه می‌شود. در این غذا دوغ و برنج باهم پخته خواهند شد. این غذای لذیذ بسیار مناسب فصول گرم سال است.
جمع‌بندی
هر نقطه از ایران مملو از آداب‌ورسوم و غذاهای رنگارنگ است. غذاهایی که شاید با مواد اولیه اندک تهیه می‌شوند؛ اما سرشار از انرژی و عشق هستند. سپاسگزاریم که تا انتهای این مقاله از رهی نو با ما همراه بودید. به‌طور حتم غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد تنها به موارد فوق ختم نمی‌شوند. ازاین‌رو پیشنهاد می‌کنیم در خصوص آشنایی با غذاهای دیگر این خطه پر رمز و راز، تجربیات خود را با کاربران ما به اشتراک بگذارید.
