رشت شهری که در گذر زمان از تاریخ و فرهنگی غنی برخوردار است. شما در این شهر می‌توانید از آرامگاه استاد ابراهیم پورداوود به‌عنوان یکی از موثرترین اساتید ایران دیدن کنید. ممکن است شما شهر رشت را فقط به میدان شهرداری، باران‌های سیلابی، بازار روز و ماهی‌فروش‌ها، قهوه‌خانه‌های سنتی، جنگل‌های سرسبز، خانه‌های چوبی قدیمی، بناهای تاریخی و دریاچه‌های پرآب بشناسید؛ اما می‌توان گفت این شهر در کوچه و خیابان‌هایش داستان‌های شنیدنی دارد.
شنیدن قصه مردی که در فرهنگ و آموزش این کشور تلاش بسیاری کرده است، زیبایی در حد طبیعت و اقلیم شهر رشت دارد که نمی‌توان از آن گذشت. این مقاله از سایت رزرو آنلاین هتل رهی نو شما را با آرامگاه یکی از بزرگان ایران آشنا خواهد که در کوچه‌های نم خورده سبزه میدان رشت می‌توانید آن را نظاره‌گر باشید.
معرفی آرامگاه استاد ابراهیم پورداوود
آرامگاه ابراهیم پورداوود برعکس بسیاری از آرامگاه بزرگان و اساتید بسیار ساده است و در یک اتاق کوچک قدیمی با ابعادی سه در چهار قرار دارد. این اتاق ممکن است کوچک باشد ولی مردی بزرگ در آن آرام گرفته است. این اتاق آرامگاه نخستین فرد ایرانی ایران شناس است که می‌توان از او به‌عنوان بزرگ‌ترین ایران شناس کشور یاد کرد. استاد ابراهیم پورداوود کسی بود که زندگی خود را به مطالعه و بررسی تاریخ و فرهنگ ایران گذراند.
آرامگاه استاد در زمان قاجاریه بنا شد که اکنون به یکی از جاذبه های گردشگری رشت تبدیل شده است. مقبره ساده او یکی از آثار میراث فرهنگی به شمار می‌آید که در خیابانی غریب افتاده است. 10 خردادماه سال 1382 مقبره استاد ابراهیم پورداوود در فهرست آثار ملی ایران با شماره ثبت 8781 قرار گرفت. اگر شما از مردم رشت آدرس این مقبره را بپرسید کمتر کسی آن را خواهد شناخت.
از آنجا که در آرامگاه استاد همیشه قفل است و بازدید از آن وجود ندارد مردم هم او را فراموش کرده‌اند. البته بسیاری از علاقه‌مندان او از جاهای مختلف به سمت آرامگاه او می‌روند و از پشت شیشه‌های زنگار بسته و میله‌های زنگ زده یاد او را گرامی می‌دارند. نکته جالبی که درباره آرامگاه استاد پورداوود وجود دارد این است که مقبره او در گذشته مکتب‌خانه‌ای بوده که استاد در آن به آموزش مشغول بودند.
مقبره استاد ابراهیم پورداوود کجاست؟
در قلب سبزه میدان رشت، در کوچه آفخرا، آرامگاه ساده استاد ابراهیم پورداوود، ایران شناس برجسته دیده می‌شود. علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران، می‌توانند در سفر به رشت، از این آرامگاه دیدن کرده و یاد و خاطره این استاد فرزانه را پاس بدارند.
شما برای بازدید از آرامگاه استاد از هر جای شهر با خودروی شخصی یا وسایل حمل‌و‌نقل عمومی نظیر تاکسی و اتوبوس می‌توانید به سبزه میدان رشت برسید و از آنجا تا مقبره را در هوای خوش شهر قدم بزنید.
معماری آرامگاه ساده استاد ابراهیم پورداوود
آرامگاه استاد پورداوود نمای بیرونی ساده و آجری دارد. در ورودی آرامگاه، طاق‌نمای بلندی دارد که با آجر تزئین شده است. در بالای طاق‌نما، کتیبه‌ای سنگی نصب شده است که بر روی آن نام و مشخصات استاد پورداوود درج شده است. نمای داخلی آرامگاه نیز ساده و آجری است. در وسط آرامگاه، سنگ قبر استاد پورداوود قرار دارد که بر روی آن، شعری از استاد ملک الشعرای بهار حک شده است.
سنگ قبر استاد پورداوود، از جنس مرمر است و به‌صورت مکعب مستطیل ساخته شده است. بر روی سنگ قبر، نام و تاریخ تولد و وفات استاد پورداوود حک شده است. همچنین، شعری از استاد ملک الشعرای بهار بر روی سنگ قبر حک شده است که در آن به مقام علمی و فرهنگی استاد پورداوود اشاره شده است.
تاریخچه آرامگاه استاد بزرگ ابراهیم پورداوود
در آن روزگار که هنوز مدرسه‌ای در آن منطقه وجود نداشت، حاج داوود، مردی دلسوز و آینده‌نگر، برای رفاه و تعلیم پسران خود، مکتب‌خانه‌ای در حیاط خانه خود دایر کرد. او با گماردن میرزایی دانشمند و باتجربه، به‌عنوان آموزگار، گامی مهم در جهت آموزش و پرورش پسرانش برداشت.
مکتب‌خانه‌ای که حاج داوود برای تعلیم و تربیت پسران خود بنا کرده بود، فراتر از یک مکان آموزشی، به کانون علم و دانش در آن منطقه تبدیل شد. کودکان و نوجوانان بسیاری از سبزه میدان، در این مکتب‌خانه، الفبای علم و معرفت را آموختند و در مسیر رشد و تعالی گام نهادند.
اما این مکتب‌خانه، سرنوشتی جالب و منحصربه‌فرد داشت. پس از سال‌ها، با گسترش شهر و نیاز به فضای آموزشی بیشتر، مکتب‌خانه حاج داوود تعطیل شد و به آرامگاه خانوادگی او و فرزندانش تبدیل شد.
استاد پورداوود، در خاطرات خود، به مکتب‌خانه‌ای که در دوران کودکی در آن درس خوانده بود، اشاره می‌کند و با لحنی نوستالژیک و احساسی، آن را چنین توصیف می‌کند: «پارینه‌ای چند است که مقبره پدران و برادرانم است. من هم پس از نوردیدن این همه سال‌های بلند در آنجا آرام خواهم گرفت». شما می‌توانید با سفر به شهر باران‌ها از آرامگاه این استاد بزرگ دیدن کنید و در هتل کادوس رشت به‌عنوان یکی از بهترین هتل‌های این شهر اقامت کنید.
ابراهیم پورداوود کیست؟
در 20 بهمن‌ماه 1264 در قلب محله سرزنده سبزه میدان رشت، در خانواده‌ای ملاک و بازرگان، کودکی به نام ابراهیم پورداوود چشم به جهان گشود. در سنین ۵ یا ۶ سالگی، ابراهیم پورداوود راهی مکتب میرزا محمدعلی شد که امروزه آرامگاه این آموزگار فرزانه در آن مکان قرار دارد. در مکتب میرزا محمدعلی، الفبای فارسی و عربی را آموخت و پایه‌های علم و دانش را در وجود خود بنا نهاد.
سپس، برای ادامه تحصیلات مقدماتی، به مدرسه حاجی حسن رشت رفت و در آن مدرسه، دانش خود را در زمینه زبان و ادبیات فارسی و عربی تعمیق بخشید. در سال ۱۲۸۴ شمسی، ابراهیم پورداوود که ۲۰ بهار از عمر خود را پشت سر گذاشته بود، به همراه برادر و استادش، عبدالرحیم خلخالی، راهی دیار تهران شد.
در سال ۱۲۸۷ شمسی، استاد پورداوود سفری پربار به سرزمین لبنان آغاز کرد. در شهر بیروت، در مدرسه‌ای به نام لوئیک، به فراگیری زبان و ادبیات فرانسه پرداخت. در این سفر، نام پورداوود را برای خود برگزید.
پس از دو سال و نیم اقامت در بیروت و کسب دانش و تجربه در زمینه زبان و ادبیات فرانسه، استاد پورداوود به زادگاه خود، رشت، بازگشت؛ اما گویی روح ناآرام او در جستجوی افق‌های نو بود و طولی نکشید که در شهریور ۱۲۸۹، بار دیگر راهی سفری پرمخاطره به دیار فرانسه شد.
در فرانسه، سرنوشت استاد پورداوود را با سید محمدعلی جمال‌زاده، نویسنده نامدار ایرانی، پیوند داد. استاد پورداوود ابتدا در دبیرستان شهر بووه ثبت‌نام کرد و با جدیت و پشتکار، خود را برای ورود به دانشکده حقوق آماده کرد. پس از آن، با عزمی راسخ، در رشته حقوق دانشگاه پاریس به تحصیل پرداخت و در این مسیر به توفیقات چشمگیری دست یافت. در سال ۱۲۹۵، استاد پورداوود برای ادامه تحصیلات خود در رشته حقوق، راهی دیار آلمان شد و در دانشگاه برلین به تحصیل پرداخت.
سپس، برای تعمیق دانش خود، به دانشکده ارلانگن رفت و در آنجا با سید حسن تقی‌زاده، اندیشمند و سیاستمدار نامدار ایرانی، آشنا شد. این آشنایی، آغازگر یک همکاری ثمربخش بود و استاد پورداوود و تقی‌زاده، در نشر مجله کاوه که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نشریات ایرانی در تبعید شناخته می‌شود، با یکدیگر همکاری کردند.
همکاری با سید حسن تقی‌زاده و محمد قزوینی، دو تن از بزرگان عرصه فرهنگ و ادب ایران و آشنایی با خاورشناسان نامدار آلمانی، ازجمله یوزف مارکوارت، دریچه‌ای نو به سوی اندیشه‌های نو و افق‌های جدید را به روی استاد پورداوود گشود.
در شهریور ۱۲۹۹، فصل جدیدی در زندگی استاد پورداوود رقم خورد و او با دختر یک دندان‌پزشک آلمانی پیوند زناشویی بست. ثمره این ازدواج، دختری به نام پوراندخت بود که در تیرماه ۱۳۰۱ قدم به جهان گذاشت و نور امید و شادمانی را به زندگی استاد و همسرش هدیه کرد.
در سال ۱۳۰۳، استاد پورداوود به همراه خانواده خود، پس از سال‌ها دوری از وطن، به ایران بازگشت و طولی نکشید که در مهر ۱۳۰۴، راهی سفری پربار به سرزمین هندوستان شد.
استاد پورداوود در راستای ترویج فرهنگ و تاریخ ایران باستان، به انتشار بخشی از ادبیات مزدیسنا و گزارش اوستا همت گماشت. سخنرانی‌های روشنگرانه او در زمینه تمدن ایران باستان، دریچه‌ای نو به سوی شناخت فرهنگ و تاریخ این سرزمین کهن به روی مخاطبان گشود.
شرح آتش بهرام، پیشوایان دین مزدیسنا، تقویم و فرق دین مزدیسنا، زبان فارسی، فروردین، دروغ و ایران قدیم و نو، ازجمله موضوعاتی بودند که استاد پورداوود در سخنرانی‌های خود به آن‌ها پرداخت. استاد پورداوود با تسلط بی‌نظیر خود بر زبان و ادبیات فارسی و اوستایی و با اتکا به دانش عمیق خود در زمینه ایران‌شناسی، حقایق ناگفته بسیاری را از تاریخ و فرهنگ ایران باستان به گوش مردم رساند.
سرانجام در سال ۱۳۱۶، استاد پورداوود پس از سال‌ها دوری از وطن، به ایران بازگشت و به تدریس در دانشکده حقوق و دانشکده ادبیات دانشگاه تهران پرداخت. دانش و تخصص او در زمینه‌های مختلف، ازجمله حقوق، ادبیات فارسی و اوستا شناسی، او را به چهره‌ای برجسته در دانشگاه تهران تبدیل کرد.
در سال ۱۳۱۷، استاد پورداوود به عضویت پیوسته فرهنگستان ایران درآمد و در این کسوت، به ترویج فرهنگ و زبان فارسی و حفظ و نشر آثار باستانی ایران همت گماشت. در سال ۱۳۴۵، به مناسبت شصتمین سالگرد تولد استاد ابراهیم پورداوود، مجلس باشکوهی در تالار اجتماعات دانشسرای عالی تهران برگزار شد. این مجلس، با حضور جمعی از استادان، دانشمندان، دانشجویان و شخصیت‌های برجسته کشور، به پاس خدمات ارزنده استاد پورداوود در زمینه‌های مختلف، ازجمله ایران‌شناسی، اوستا شناسی و زبان فارسی، برپا شد.
برگزاری این مجلس، نشان‌دهنده جایگاه والای استاد پورداوود در میان جامعه علمی و فرهنگی ایران بود. 26 آبان ماه 1347 استاد در شهر تهران درگذشت و در شهر رشت به خاک سپرده شد. آرامگاه او یکی از جاهای دیدنی رشت به شمار می‌آید.
غبارروبی آرامگاه ایران شناس ابراهیم پورداوود
در گذر دو دهه، گرد غفلت بر آرامگاه استاد پورداوود نشسته بود و گویی نام و یاد او در گذر زمان به دست فراموشی سپرده شده بود. شیشه‌های کدر و خاک گرفته پنجره‌ها، مانع از دیده شدن درون آرامگاه می‌شدند و حسی از انزوا و غربت را به تصویر می‌کشیدند.
لایه ضخیمی از خاک که بر تمام اشیاء آرامگاه نشسته بود، گواهی بر عدم حضور انسان در آن مکان برای مدتی طولانی بود. گویی هیچ کس، نه از روی بی‌توجهی و نه از روی احترام، به خود جرات نداده بود که آرامش ابدی "استاد" را در آن مزار مخدوش کند.
در اواخر دهه ۱۳۸۰، زمزمه‌هایی مبنی بر تخریب مقبره استاد پورداوود به دلیل تعریض خیابان به گوش رسید. پیشنهادی مبنی بر انتقال آرامگاه به زمین‌های حاجی داوود در منطقه آتشگاه مطرح شد که با مخالفت بسیاری از دوستداران و اهالی فرهنگ و ادب روبرو شد. در روز ۱۴ تیرماه ۱۳۹۷، پس از گذشت بیش از دو دهه، درب آرامگاه استاد ابراهیم پورداوود، ایران‌شناس برجسته، استاد فرهنگ ایران باستان و نخستین مترجم اوستا، در محله سبزه‌میدان رشت گشوده شد.
جمعی از فرهیختگان گیلانی، با حضور در این مراسم، ضمن ادای احترام به مقام شامخ استاد پورداوود، از آرامگاه خانوادگی ایشان بازدید کردند. بازگشایی و غبارروبی آرامگاه استاد، فرصتی دوباره برای یادآوری خدمات ارزشمند ایشان در زمینه ایران‌شناسی و فرهنگ ایران باستان بود.
بازدید از آرامگاه آجری استاد ابراهیم پورداوود
نام و یاد استاد ابراهیم پورداوود، ایران‌شناس برجسته و نخستین مترجم اوستا، اگرچه در گذر زمان کمرنگ شده است، اما آرامگاه او در سبزه میدان رشت، هنوز پابرجاست. با وجود بازگشایی و غبارروبی آرامگاه در سال ۱۳۹۷، شور و اشتیاق آن روزگار دیری نپایید و بار دیگر، سکوت و دلگیری بر آن حاکم شده است.
متاسفانه مجددا درهای آرامگاه قفل شده است و در حال حاضر امکان بازدید از داخل آرامگاه استاد ابراهیم پورداوود وجود ندارد. وضعیت آرامگاه نیز دوباره به حالت دلگیر قبل بازگشته است. گویی نام و یاد استاد پورداوود، در غبار زمان به فراموشی سپرده شده است.
دیدنی های رشت در نزدیک آرامگاه پورداوود
رشت، مرکز استان گیلان، با نام مستعار شهر باران‌های نقره‌ای، یکی از زیباترین و دیدنی‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌گردد. این شهر، با برخورداری از طبیعت سرسبز، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی متنوع و مردمی خونگرم و مهمان‌نواز، هر ساله گردشگران بسیاری از سراسر ایران و جهان را پذیرا می‌شود.
شما در این شهر می‌توانید از آرامگاه بزرگانی چون ابراهیم پورداوود دیدن کنید یا اینکه از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی رشت که در ادامه معرفی می‌کنیم، بازدید کنید.
دریاچه طبیعی سراوان
پارک جنگلی سراوان که به مرداب سراوان یا تالاب سراوان نیز شهرت دارد، یکی از جاذبه‌های گردشگری طبیعی در نزدیکی شهر رشت به‌حساب می‌آید. این پارک جنگلی، با وسعت تقریبی ۱۴۰ هکتار، در کیلومتر ۱۷ جاده رشت - قزوین قرار دارد.
دریاچه سراوان، درواقع یک تالاب آب شیرین است که در میان جنگل قرار دارد. این تالاب، با نیلوفرهای آبی و درختان سر به فلک کشیده، منظره‌ای بسیار زیبا و چشم‌نواز دارد. قایق‌سواری در میان نیلوفرهای آبی، یکی از محبوب‌ترین تفریحات در این دریاچه محسوب می‌شود.
باغ زیبای محتشم
باغ محتشم، ازجمله قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین پارک‌های رشت است که در مرکز شهر قرار دارد. این باغ، در دوران قاجار و به دستور اکبر خان بیگلربیگی، از مالکان و متمولان طراز اول ایران در آن زمان، احداث شد. پس از درگذشت اکبر خان، این باغ به تنها دختر او رسید و از آن زمان به بعد به نام باغ محتشم شناخته شد.
عمارت کلاه فرنگی، بنایی تاریخی با معماری منحصربه‌فرد است که در وسط باغ محتشم قرار گرفته است. این عمارت، در حال حاضر به‌عنوان موزه مورداستفاده قرار می‌گیرد. باغ محتشم، دارای فضای سبز وسیع و درختان تنومندی است که مکانی مناسب برای پیاده‌روی و استراحت محسوب می‌گردد.
خانه دیدنی ابریشم
خانه ابریشم رشت که به خانه حاج میر اسماعیل حاکمی نیز معروف است، ازجمله خانه‌های تاریخی رشت به‌حساب می‌آید. این خانه در دوران قاجار و در اواخر حکومت ناصرالدین‌شاه قاجار بنا شد. شما می‌توانید در ضلع جنوب شرقی میدان صیقلان (میدان بسیج) و در انتهای کوچه شاعری آن را بیابید.
خانه ابریشم، ازنظر معماری، نمونه‌ای از خانه‌های اعیانی دوره قاجار محسوب می‌گردد. این خانه، دو حیاط اندرونی و بیرونی، تالار، اتاق‌های متعدد و تزئینات و گچ‌بری‌های بسیار زیبایی دارد. شما در این خانه تزئینات و گچ‌بری‌های بسیار زیبایی خواهید دید که شامل نقوش اسلیمی، گل‌وبوته و آیه‌های قرآنی می‌شود.
موزه جذاب میراث روستایی گیلان
موزه میراث روستایی گیلان که به‌عنوان اولین اکو موزه ایران نیز شناخته می‌شود، در زمینی به وسعت حدود 263 هکتار در پارک جنگلی سراوان رشت قرار دارد. این موزه، با هدف حفظ و احیای فرهنگ و معماری روستایی گیلان، مجموعه‌ای از بناهای مسکونی، مذهبی و عمومی را از مناطق مختلف این استان به نمایش می‌گذارد.
این موزه شامل بخش‌های مختلفی ازجمله جلگه، کوهستان، ساحل، کارگاه‌های سنتی، باغ گیاهان دارویی و موزه مردم‌شناسی می‌شود. موزه میراث روستایی با ۲۸ مجموعه مسکونی، شما را به سفری در زمان می‌برد.
هتل های رشت در حوالی آرامگاه استاد پورداوود
انتخاب محل اقامت مناسب، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سفر به‌حساب می‌آید. شما می‌توانید در سبزه میدان قدم بزنید، از آرامگاه ایران شناس گیلانی و ایرانی دیدن کنید، میوه و سبزی تازه بگیرید و به سمت یک اقامتگاه مناسب بروید. هتل پنج ستاره کادوس رشت در یکی از بهتریم منطقه‌های این شهر در بلوار آزادی، خیابان منظریه قرار دارد. فاصله این هتل تا سبزه میدان حدود 3 کیلومتر است که تقریبا 5 دقیقا با خودرو زمان می‌برد.
شما با اقامت در یکی از 196 اتاق هتل پنج طبقه کادوس رشت می‌توانید از امکاناتی نظیر کمد لباس، دراور، آباژور، یخچال، تلویزیون، تلفن، اینترنت، رو سرویس، مینی بار، چای‌ساز، پاور سوئیچ، صندوق امانات، سیستم گرمایش و سرمایش و ... بهره ببرید.
شما در هتل کادوس می‌توانید در یکی از بهترین رستوران‌های شهر رشت به نام شکم الملوک غذاهای ایرانی و محلی لذیذ و اصیل را با کیفیت و طعمی عالی نوش جان کنید. همچنین می‌توانید در کافه هتل زمانی برای آرامش خود داشته باشید.
اقامت در هتل مجلل کادوس رشت دسترسی آسانی به جاذبه‌های گردشگری این شهر مانند عمارت کلاه فرنگی، باغ محتشم، آرامگاه و خانه میرزا کوچک خان، موزه رشت، بقعه دانای علی، چشمه چشماگل، کتابخانه ملی رشت و ... می‌دهد.
کلام پایانی
استاد ابراهیم پورداوود، بی‌تردید یکی از بزرگ‌ترین ایران‌شناسان تاریخ معاصر ایران به شمار می‌آید. تلاش‌های بی‌وقفه او در زمینه احیای زبان‌های باستانی ایران، به‌ویژه اوستا و معرفی فرهنگ و تاریخ ایران به جهانیان، ستودنی و قابل تقدیر است.
آرامگاه استاد پورداوود، در رشت، زادگاهش، قرار دارد. این آرامگاه، با وجود قدمت و ارزش تاریخی، متأسفانه در وضعیت مناسبی قرار ندارد. عدم توجه به مرمت و نگهداری این بنای تاریخی و همچنین عدم وجود امکانات رفاهی برای بازدیدکنندگان، ازجمله مشکلاتی است که این آرامگاه با آن روبه‌رو است.
سوالات متداول درباره آرامگاه استاد پورداوود
آرامگاه استاد پورداوود کجاست؟
آرامگاه استاد پورداوود در رشت، در سبزه میدان و در کوچه آفخرا واقع شده است.
آرامگاه استاد پورداوود چند سال قدمت دارد؟
تاریخچه ساخت این آرامگاه به زمان قاجاریه برمی‌گردد.
ابراهیم پورداوود چه نقشی در تاریخ ایران داشته است؟
خدمات ارزنده ایشان در زمینه‌های مختلف، به‌ویژه احیای زبان‌های باستانی ایران، به‌ویژه اوستا و معرفی فرهنگ و تاریخ ایران به جهانیان بوده است.
هتل کادوس شهر رشت چه امکاناتی دارد؟
این هتل امکاناتی چون پارکینگ، فروشگاه، تاکسی سرویس، فضای سبز، زمین تنیس، پارک کودک، اتاق چمدان، پذیرش 24 ساعته، خدمات CIP (تشریفات ویژه)، لاندری، اتاق چمدان، چایخانه سنتی، صندوق امانات و ... را شامل می‌شود.
