گنبد سرخ مراغه قدیمی‌ترین مزار از پنج مزار بزرگ موجود در مراغه است که در آذربایجان بیشتر به گنبد قرمز شهرت دارد. در حال حاضر علیرغم وجود کتیبه‌های خوانا، کسی که در گنبد سرخ دفن شده بر ما ناشناخته است. براساس اطلاعات مختلفی که تاکنون به دست آمده است و براساس کتیبه‌هایی که در کنار آن وجود دارد، می‌توان دریافت که سال احداث این بنا به سال ۵۴۲ هجری مربوط می‌شود و دستور ساخت آن را نیز عبدالعزیز بی محمود بین سعدیدیم، رییس آذربایجان داد و فرآیند ساخت آن نیز زیر نظر بنی بکر محمد‌بن‌بندان‌بن‌محسن معمار انجام شده است. گفتنی است که نام بانی این بنا را از کتیبه جبهه شمالی و نام سازنده آن را از کتیبه غربی به دست آورده‌اند. شباهت این بنا به گنبد علویان در همدان که در اواخر دوران سلجوقی ساخته شده است، از نظر الگوی ساختاری قابل بیان می‌باشد.
