امروز می‌خواهیم سری به مقبره شاعران تبریز بزنیم و از تنها مقبره شاعران ایران بازدید کنیم. جایی که بیش از 400 شاعر و رجال ایران، از جمله شاعر عاشق ناکام یعنی شهریار بزرگ در آن خوابیده است. به قبرستان سرخاب خوش آمدید.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید چرا اکثر شاعران و مشاهیر ایران، تبریز را برای زندگی انتخاب می‌کردند. شهر تبریز در قرن ششم، که زمان حکومت اتابکان بود، پناهگاه امنی برای افراد محسوب می‌شد که به دنبال زندگی آرام و به دور از جنگ بودند. به همین دلیل خاقانی از شروانی و فارابی از خراسان به تبریز آمد و به همین ترتیب، تبریز، میزبان بسیاری از بزرگان شد. بعد از مرگ هر کدام از شعرا، آن‌ها را در یک حضیره مخصوصی دفن کردند و در نهایت مقبره الشعرای فعلی بوجود آمد. مکان فعلی حدود هزاران سال پیش به حضیره الشعرا معروف بود.
آشنایی با مقبره شاعران تبریز
این بنای نامی، مقدم شما را با طاق های تو در تو و باشکوه، گرامی می‌دارد که نوعی نماد تبریز محسوب می‌شود. احتمالا در عکس و فیلم های تبریز این نماد را زیاد دیده باشید. هنر معماری سنتی و مدرن را در این بنا با ارتفاع 30 متر خواهید دید.
از پله‌های مقبره که پایین می‌آیید، به فضای اصلی مقبره خواهید رسید. اینجا چندین مقبره قرار گرفته است که بر فراز دیوار بالای مقبره‌ها، تصویر و اشعار شاعری که در آن مقبره خوابیده، به نمایش درآمده است. توجه‌تان به گوشه‌ای از مقبره، جایی که شهریار در آن خوابیده است، جلب می‌شود. در اینجا بخش‌های مختلفی را می‌بینید. همچون صنایع دستی، مجسمه‌های کوچک و بسیاری از اشیا دیدنی دیگر در کنار مقبره‌ها می‌بینید که قطعا برایتان جالب است. اگر این بنای دلنشین، با گنجینه‌ای از شاعران که در خود دفن کرده است، مورد کم لطفی مسئولان قرار نمی گرفت، تخریب و فرسایش بنا، رو به بهبودی بود.
شاعران دفن شده در مقبره الشعرا
افرادی که در مقبره الشعرا دفن شدند، بزرگانی هستند که آخرین آن‌ها، استاد شهریار و اولین نفر حکیم اسدی طوسی بوده است.
علاوه بر این دو بزرگوار، افراد دیگری همچون خاقانی شروانی، ذوالفقار شروانی، سید محمدحسین شهریار، عزیزخان مکری، شاهپور نیشابوری، شکیبی تبریزی، مس‌الدین سجاسی، ظهیر فاریابی، قطران تبریزی، سلمان ساوجی، لسانی شیرازی، مانی شیرازی، مجیرالدین بیلقانی، مغربی تبریزی، همام تبریزی، عصار تبریزی، انوری ابیوردی، شیخ محمد خیابانی، ثقه الاسلام تبریزی، نصرالله طبیب، مهدی روشن ضمیر، میرزا طاهر خوشنویس تبریزی، محمود ملماسی نیز در این مقبره به آغوش خاک کشیده شدند.
در سمت دیگر این مقبره میتوانید هنر صنایع دستی هنرمندان تبریزی را ببینید.
مقبره الشعرا، در روزگاران گذشته، دستخوش اتفاقات بسیاری همچون سیل و زلزله شد. زلزله‌ای که بعد از آن بسیاری از بناهای تاریخی را به زیر خاک برد . به همین خاطر ممکن است از بین آن همه شاعری که روزگاری در اینجا به خاک سپرده شدند، همچون خاقانی شروانی، اسدی طوسی، ظهیر فارابی ، مجیرالدین بیلقانی، خواجه همام تبریزی و .. جز چند سردیس و اسم، اثری نبینید. اما در مورد شاعر بزرگ تبریزی، استاد شهریار، مقبره او را میتوانید در گوشه‌ای از این مقبره شاعران ببینید.
پیشنهاد می کنیم جهت اقامت در تبریز، رزرو هتل لاله پارک تبریز را فراموش نکنید.
به سمت آرامگاه او می‌رویم. با صدای جانسوز شهریار که در فضای مقبره در حال پخش است و شعر حیدربابایه سلام را می‌خواند، نزدیک آرامگاه می‌شویم. در گوشه‌ای که عکس او قرار گرفته است، زیر عکس بیت آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا... از داغ دل شهریار خفته حکایت می‌کند.
شهریار در سال 1285 غافل از روزگار نابسامان و دوران عاشقی خویش چشم به دنیا گشود. در جوانی برای تحصیل به تهران رفت و آن جا با ابوالحسن خان صبا آشنا شد. همزمان که در کنار او درس معرفت و موسیقی آموخت به دارالفنون رفت و در علوم دینی مشغول به تحصیل شد. در سال 1303 شهریار به مدرسه طب و پزشکی رفت و در نهایت سرودن اشعارش به دو زبان ترکی و فارسی شروع شد.
حیدربابایه از مشهورترین آثار او در سال‌های 1329 الی 1330 از شاهکارهای ادبیات آذربایجانی است که هم اکنون گوش‌تان را با نوای دلنشین استاد، در مقبره، نوازش می‌کند.
زمانی که شهریار در سال 1332 به تبریز برگشت، به خاطر شکست عشقی درس و پزشکی را رها کرده و در نهایت با یکی از بستگان خود ازدواج می‌کند و صاحب سه فرزند می‌شود. در دهه 40 شهریار به اوج شهرت خود می‌رسد و در نهایت بعد از دست و پنجه نرم کردن با یک بیماری طولانی مدت، در 27 شهریور سال 1367 از دنیا می‌رود. به همین دلیل این روز به عنوان روز ملی شعر و ادب پارسی شناخته شده است.
آدرس و مسیر دسترسی به مقبره شاعران
مقبره الشعرا در محله سرخاب تبریز قرار گرفته است. برای بازدید از نماد شهر تبریز، به خیابان تقه الاسلام رفته در تقاطع عارف، تکیه حیدر، کنار بقعه سید حمزه و مقبره قائم مقام آن را خواهید دید. بنابراین شما بایستی ابتدا خود را به میدان منجم برسانید. برای این مسیر میتوانید از بلوار 29 بهمن، خیابان امام خمینی، بعد از مسجد کبود وارد ثقه الاسلام شوید. همچنین اتوبوس‌های بازار تبریز از روبروی خیابان دارایی نیز شما را به این مکان می‌رساند. از ساعت هشت و نیم صبح تا 7 بعد از ظهر میتوانید از این بنا دیدن کنید.
فراموش نکنید که اگر قصد سفر به تبریز را دارید، به راحتی میتوانید در بهترین هتل های تبریز اقامت داشته باشید.
مکان های دیدنی نزدیک به مقبره شاعران تبریز
تا اینجا که آمدید، زیباترین بناهای تبریز را در این حوالی میتوانید مشاهده کنید. ابتدا سری به موزه قاجار بزنید تا حکایت آدم‌های ساکن این خانه و شب و روزهای دلنشینی که در اینجا گذراندند، ببینید و دمی در حیاط این خانه تاریخی، آرام گرفته و از آن لذت ببرید. سپس میتوانید برای خرید انواع و اقسام وسایل یا سوغاتی‌هایتان به بازار تبریز بروید. از اینجا تا بازار حدود 20 دقیقه پیاده روی در پیش دارید. بعد از آن که از راستاهای مختلف بازار دیدن کردید و در یکی از غذاخوری‌های خوش طعم بازار، دلی از عزا درآوردید، به خانه مشروطه رفته تا تاریخ دوران مشروطه برایتان زنده شود. مسجد جامع تبریز را از دست ندهید. معماری ساده و در عین حال باشکوه مسجد شما را متحیر خواهد کرد.
با وجود تمام زیبایی‌هایی که این مکان می‌توانست به گردشگران ببخشد، کم لطفی مسئولان باعث شده که طرح فرهنگی که بنا بود سال‌ها به نتیجه برسد، همچنان بی نتیجه بماند. با وجود بلوک‌های سیمانی، حصارها و داربست‌هایی که می‌توانست قامت این بنا را همچنان استوار نگه دارد، زیبایی خود را از دست داد. در صورتی که هر چه زودتر بازسازی و مرمت آن آغاز شود، می‌تواند گردشگران زیادی را به خود جذب کند.
