اطلاعات مفید برای بازدید از خانه کلکته چی تبریز
خانه کلکته چی از جمله خانه‌های قدیمی تبریز است که گفته می‌شود قدمت آن به دوران حکومت پهلوی اول بازمی‌گردد و در مرکز تبریز، محله راسته کوچه و بن بست کلکته‌چی قرار دارد. این خانه متعلق به خانواده کلکته‌چی بود که از تاجران تبریز بودند و یکی از یادگارهای آن‌ها کتابخانه کلکته چی است که در حیاط مسجد جامع قرار دارد و هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. ستون‌های گچ‌کاری شده و پنجره‌های رنگی بنا، نشان از قدمت و معماری تاریخی عمارت دارد. متأسفانه این خانه در حال تخریب است و با وجود ارزش تاریخی و گردشگری آن، سازمان میراث فرهنگی هیچ اقدامی نسبت به مرمت و بازسازی آن انجام نمی‌دهد. اگر این بنا مرمت شود، می‌تواند در فهرست آثار ملی ایران به ثبت برسد.
معماری خانه تاریخی کلکته چی
آجرکاری و گچ‌کاری‌های زیبا در دل خانه کلکته‌چی تبریز، خانه‌های تاریخی همیشه دیدنی و جذاب هستند. سر زدن به گوشه و کنار خانه‌ها و تصور روزهایی که این خانه‌ها پر از جمعیت و حس زندگی بوده‌اند، همیشه دلچسب است. وقتی به دیدن خانه‌ای قدیمی می‌رویم دوست داریم بدانیم چه کسانی و در چه دوره‌هایی آن‌جا زندگی می‌کرده‌اند و چه روزها و دوران‌هایی را گذرانده‌اند. خانه‌ها بخشی از هویت و فرهنگ ما هستند و معماری خانه‌های قدیمی هر شهر بیانگر هنرمندی و ظرافت مردم آن منطقه است. شهر تبریز خانه‌های تاریخی زیادی دارد به‌طوری که شهر خانه‌های قاجاری لقب گرفته است. یکی از آن‌ها خانه کلکته‌چی تبریز است که در یکی از محله‌های قدیمی تبریز قرار دارد. در در این مطلب، در مورد تاریخچه و معماری خانه کلکته‌چی نوشته‌ایم.
در سایه ستون‌های سرفراز
خانه کلکته‌چی تبریز ، مجموعه‌ای از 3 خانه قدیمی بوده که در محله راسته کوچه قرار دارند. یکی از این خانه‌ها سال‌ها پیش فروخته شده است و دو خانه دیگر این روزها اوضاع خوبی ندارند. خانه اصلی یک حیاط اندرونی در قسمت جنوبی و یک حیاط بیرونی در قسمت شمالی دارد؛ همچنین یک بنای دو طبقه که نمای آن با هنرمندی، آجرکاری شده است در مرکز خانه قرار گرفته است، جلوی این بنای مستطیل شکل، یک ایوان بزرگ با ستون‌های زیبا وجود دارد. گچ‌کاری‌های زیبایی در جای جای خانه دیده می‌شود. از سقف حوضخانه تا سرستون‌ها با گچ‌بری‌های چشم‌نواز تزیین شده‌اند.
ستون‌های بلند ایوان، روی سطح حیاط سایه می‌اندازند و منظره زیبایی خلق می‌کنند. خانه کلکته‌چی در دوره پهلوی اول ساخته شده است و با عمری بیش از صد سال از خانه‌های قدیمی منطقه به‌شمار می‌آید و امروزه احتیاج به مرمت و نگهداری ویژه‌ای دارد چون در غیراین‌صورت از بین خواهد رفت.
خاندان بزرگ و نیکوکار کلکته‌چی
این خانواده در کلکته زمین‌های وسیعی داشتند و برای تجارت چای نیز به آن‌جا رفت‌وآمد زیادی می‌کردند. نام خانوادگی‌شان نیز از همین نزدیکی‌شان با شهر کلکته گرفته شده است. خاندان کلکته‌چی علاوه‌بر تجارت چای به فرش‌بافی، ریسندگی و بافندگی هم اشتغال داشتند. از این خانواده خانه‌های قدیمی متعدد، مساجد و صنایع مختلفی در شهر تبریز به یادگار مانده است.
جد بزرگ کلکته‌چی از خیرین بزرگ تبریز بوده است. تعدادی مسجد، مدرسه و... توسط کلکته‌چی بزرگ ساخته شده است و همچنین مبالغی را برای لوله کشی آب در مناطقی از تبریز اختصاص می‌داده است.
جمع بندی
خانه کلکته‌چی از خانه‌های تاریخی و دیدنی شهر تبریز است. این خانه زیبا و قدیمی که با خاندان کلکته‌چی تعلق داشته است امروز در معرض نابودی است و چیز زیادی از آن باقی نمانده است. این خانه در کوچه‌ای به نام همین خاندان و در یکی از قدیمی‌ترین محله‌های تبریز قرار گرفته است. در صورتی که بناهای زیبا و بااصالتی هم‌چون خانه کلکته‌چی تبریز مرمت شوند، بافت سنتی منطقه حفظ می‌شود و همین‌طور رونق دوچندانی به اقتصاد محله‌های قدیمی داده می‌شود. بناهای قدیمی بخش بزرگی از هویت و اصالت هر شهر هستند و بهتر است تمام تلاش‌مان را برای نگهداری آن‌ها و انتقال‌شان به نسل‌های بعدی به کار ببندیم.
